MSW w sprawie prac nad zmianami wysokości mandatów

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wyraziło zgodę na podjęcie przez Komendę Główną Policji prac legislacyjnych nad projektem ustawy zmieniającej ustawę o kierujących pojazdami oraz niektórych innych ustaw. Propozycje, które policja przesłała do ministerstwa dotyczyły m.in. możliwości zmian wysokości grzywien za najcięższe naruszenia w ruchu drogowym. Wyższe grzywny dotyczyłyby takich naruszeń ruchu drogowego jak m.in. przekraczanie dopuszczalnej prędkości, niewłaściwe wyprzedzanie, niewłaściwe zachowanie na przejściach dla pieszych. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zaznaczyło, że podjęcie prac legislacyjnych przez Komendę Główną Policji powinno nastąpić po uchwaleniu Narodowego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego na lata 2013-2020, nad którym pracuje Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.

Komenda Główna Policji w połowie października br. zwróciła się do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z prośbą o wyrażenie zgody na podjęcie prac legislacyjnych nad projektem ustawy zmieniającej ustawę o kierujących pojazdami oraz niektóre inne ustawy. W swoim wniosku policja zaproponowała m.in. podjęcie prac nad zmianami w ustawie Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia, które pozwolą na zmianę wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych. Umożliwi to podwyższenie wysokości grzywien za najcięższe naruszenia, które mają istotny wpływ na stan bezpieczeństwa na drogach: za przekraczanie dopuszczalnej prędkości, niewłaściwe wyprzedzanie, niewłaściwe zachowania na przejściach dla pieszych oraz na przejazdach dla rowerzystów, czy też niestosowanie się do wskazań sygnalizacji świetlnej.

Aktualnie w naszym kraju maksymalna wysokość mandatu wynosi 500 zł i jest jedną z najniższych w Europie. Natomiast ostatnia zmiana przepisów, w tym zakresie miała miejsce w 1995 roku. Zdaniem policjantów wysokość kary w kwocie 500 zł nie „odstrasza” potencjalnych sprawców wypadków. W szczególności zaś, jeżeli chodzi o czyny szczególnie niebezpieczne będące główną przyczyną wypadków drogowych m.in. rażące przekraczanie prędkości, nieprawidłowe zachowanie względem pieszych. Nadmierna prędkość jest niezmiennie od lat przyczyną ponad 30% wypadków drogowych z udziałem ofiar śmiertelnych. Liczba wypadków oraz ich ofiar, pomimo spadku w ostatnich latach, nadal pozostaje na zbyt wysokim poziomie. Po trzech kolejnych latach w których następowała poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego, w 2011 roku nastąpiło pogorszenie stanu bezpieczeństwa na drogach. Dotychczasowa praktyka policji pokazuje, że grzywny nakładane w drodze mandatów karnych, jak również punkty karne w niewystarczający sposób odstraszają kierujących od popełniania najcięższych naruszeń.

Policja, w swoim wniosku, wskazywała na doświadczenia innych krajów m.in. Słowacji, Litwy, Estonii czy Węgier, gdzie w ciągu kilku lat od wprowadzenia ostrzejszych sankcji liczba śmiertelnych ofiar wypadków zmniejszyła się średnio o ponad 30%. Na Słowacji zmiany wprowadzono w 2009 roku, a aktualna wysokość mandatu za przekroczenie prędkości o 51 do 55 km/h wynosi 350 Euro, natomiast przekroczenie prędkości powyżej 70 km/h to mandat w wysokości 650 Euro. Przed wprowadzeniem zmian, na słowackich drogach, zginęło 606 osób, natomiast w 2011 r. odnotowano 324 ofiary śmiertelne, czyli o 47 % mniej. Podobna sytuacja jest na Węgrzech, gdzie w 2008 r. zdecydowano się na zmianę przepisów. Mandat za przekroczenie prędkości w obszarze zabudowanym o 50 do 58 km/h wynosi 327 Euro, natomiast przekroczenie prędkości o 79 km/h i więcej to mandat w wysokości blisko 1100 Euro. Przed zmianą przepisów, w wypadkach drogowych zginęły 1232 osoby, zaś w 2011 r. odnotowano 638 ofiar śmiertelnych, czyli o 49% mniej.