Fiskus odejmie część pracy policjantom? Po utworzeniu Krajowej Administracji Skarbowej naczelnik urzędu celno-skarbowego stanie się kolejnym organem ścigania. Tyle że wyspecjalizowanym w podatkach.
Zmiany przewiduje poselski projekt ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej. Ma ona na celu połączenie obecnych trzech pionów: administracji podatkowej, kontroli skarbowej i celnej. Od 2017 r. byłyby więc urzędy skarbowe (tak jak dziś) i celno-skarbowe (nowe). Pracownicy tych ostatnich połączyliby siły obecnej służby celnej i kontroli skarbowej. Ale nie byłoby to zwykłe przeniesienie na nich obecnych zadań.
Nowa skarbówka ma dostać całkiem nowe kompetencje. Przede wszystkim będzie mogła prowadzić postępowania w sprawach o przestępstwa powszechne, które pozostają w nierozerwalnym związku z przestępstwami skarbowymi (np. udział w zorganizowanej grupie przestępczej, podrabianie dokumentów).
Mogłaby też łatwiej wchodzić do mieszkania.
Cel to znaczne przyspieszenie postępowań celno-skarbowych, a w konsekwencji szybsze wydanie decyzji. Sam naczelnik urzędu celno-skarbowego ma być - jak wynika z projektu - organem wyspecjalizowanym w wykrywaniu i zwalczaniu nieprawidłowości na wielką skalę.
Ulżą prokuraturze i policji
Zgodnie z projektem urzędnicy celno-skarbowi mogliby sami prowadzić postępowania w sprawach o przestępstwa powszechne, gdy te pozostają w nierozerwalnym związku z przestępstwami skarbowymi. Chodzi np. o udział w zorganizowanej grupie przestępczej (art. 258 k.k.), fałszerstwo materialne (art. 270 k.k.), fałszerstwo intelektualne (art. 271 k.k.), używanie dokumentów poświadczających nieprawdę, zawierających fałszerstwo intelektualne (art. 273 k.k.) oraz oszustwo (art. 286 par. 1 k.k.), jeśli w ich wyniku doszło do wyłudzenia podatków. Nowa skarbówka będzie też mogła ścigać sprawców tych przestępstw. Ma się bowiem zajmować m.in. rozpoznawaniem, wykrywaniem, zapobieganiem i zwalczaniem przestępstw określonych w przepisach kodeksu karnego.
Tego rodzaju sprawy nie będą już przekazywane do prowadzenia przez prokuraturę. Nowe uprawnienia mają - jak wynika z uzasadnienia projektu - pomóc przy zwalczaniu m.in. karuzel podatkowych i przestępstw polegających na wystawianiu fikcyjnych faktur VAT. Ta zmiana niewątpliwie rozszerzy kompetencje naczelników urzędów celno-skarbowych. Wymagać to będzie od pracowników skarbówki dobrej znajomości procedury karnej.
Kolejna nowa kompetencja to ściganie przestępczości akcyzowej w obszarze obrotu alkoholem i napojami spirytusowymi. Naczelnik urzędu celno-skarbowego będzie więc mógł prowadzić samodzielne postępowania karne np. w przypadku ujawnienia nielegalnych rozlewni i odkażalni alkoholu. Dziś służba celna nie ma uprawnień do takich kontroli. Obecnie służba celna jedynie doraźnie kontroluje całość legalnej działalności związanej z produkcją i obrotem napojami alkoholowymi oraz wyrobami tytoniowymi.
Urzędnicy z pionu skarbowo-celnego dostaliby też większe możliwości w zakresie przeszukania mieszkań. Obecnie inspektorzy kontroli skarbowej i celnicy mogą wejść do mieszkania podatnika w dwóch trybach: zwykłym (wtedy niezbędna jest wcześniejsza zgoda prokuratora) oraz nadzwyczajnym (wówczas prokurator zatwierdza przeszukanie już po jego przeprowadzeniu). - Po scaleniu administracji w jedną zasadą będzie stosowanie trybu nadzwyczajnego praktycznie przy każdym przeszukaniu, nawet gdy pośpiech nie będzie konieczny.
Obecne przepisy rozróżniają dwa typy kontroli: miękką - podatkową i twardą - skarbową. W obu przypadkach odpowiednio - urzędnicy i inspektorzy skarbowi - mogą dokonać przeszukania pomieszczeń, ale pod warunkiem spełnienia określonych wymogów: z ordynacji podatkowej (w przypadku kontroli podatkowej), z ustawy o kontroli skarbowej i z ustawy o służbie celnej. Przykładowo ustawa o kontroli skarbowej daje inspektorom prawo do przeszukiwania pomieszczeń w trybie i przypadkach określonych w przepisach kodeksu postępowania karnego i kodeksu karnego skarbowego. Ale to wymaga zgody prokuratora lub sądu jeszcze przed przeszukaniem (tak jak przy kontroli podatkowej). Jedynie w trybie nadzwyczajnym wystarczy akcept prokuratora lub sądu już po przeszukaniu. Tryb nadzwyczajny stosuje się jedynie w przypadkach niecierpiących zwłoki, a więc gdy postanowienie sądu lub prokuratora o przeszukaniu nie mogło zostać wydane wcześniej.
Po reformie, to co jest dziś wyjątkiem, stanie się dla urzędników celno-skarbowych zasadą.
Będą oni mogli od razu przystąpić do działania w trybie nadzwyczajnym w przypadkach niecierpiących zwłoki.
Czytaj więcej na:
