W dniu 15 lutego br. podinsp. Andrzej Szary, Przewodniczący ZW NSZZ Policjantów województwa wielkopolskiego, przekazał na ręce Wojewody Wielkopolskiego Piotra Florka, pisemne wystąpienie dotyczące problemów wielkopolskiej Policji.



TREŚĆ WYSTĄPIENIA


                                                                            Pan
                   
                                                                            Piotr FLOREK

                                                                            Wojewoda Wielkopolski



Zarząd Wojewódzki NSZZ Policjantów województwa wielkopolskiego, mając na uwadze ustawowy i statutowy obowiązek podejmowania działań w celu ulepszenia organizacji jednostek Policji, usprawnienia służby, zapobiegania nadużyciom oraz  lepszego zaspokajania potrzeb ludności województwa wielkopolskiego, w zakresie poprawy bezpieczeństwa publicznego, pragnie przedstawić Panu Wojewodzie, jako organowi administracji rządowej właściwemu w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania porządku publicznego (vide art. 5 i 6 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji) własną informację o problemach w funkcjonowaniu wielkopolskiej Policji.

I. BUDŻET ROK 2008

Analiza poziomu zaplanowanych w budżecie wielkopolskiej Policji wydatków rzeczowych w latach 2005 – 2008 dobitnie pokazuje, że sytuacja w tym zakresie nie może być przez Zarząd Wojewódzki do akceptowana.

W 2008 roku w pierwsze wersji wydatki zaplanowano na poziomie 64. 254.000,00 zł. W styczniu br. kwota ta „bez podania jakiejkolwiek racjonalnej przyczyny” została zmniejszona o kwotę 5.000.000,00 zł. i stanowi obecnie kwotę 59.236.000,00 zł.

Po tych decyzjach „niedoszacowanie budżetu” w 2008 roku (ustawa do ustawy) kształtowało się w analizowanych latach  następująco:

•    10,3 miliona złotych w stosunku do roku 2005,
•    16,5 miliona złotych w stosunku do roku 2006,
•    11,3 miliona złotych w stosunku do roku 2007

Podsumowując można stwierdzić, że praktycznie z wyjątkiem roku 2006, następuje systematyczny  spadek wydatków w stosunku do lat wcześniejszych. Wysokość tych środków jest zdecydowanie za niska do faktycznych potrzeb jednostek Policji województwa wielkopolskiego.

Potwierdzają to dane w zakresie rzeczywistej realizacji wydatków w omawianych latach, a mianowicie:

• w roku 2005 końcowe wykonanie było o 12,2 miliona złotych tj. o 17% wyższe o planu pierwotnego,
• w roku 2006 roku różnica ta wynosiła 5,1 miliona złotych tj. wzrost  o 6 %,
• w roku 2007 roku końcowe wykonanie było o około 15 milionów złotych tj. o 22% wyższe od planu pierwotnego.

Kolejnym problemem w planowaniu budżetu wielkopolskiej Policji są tzw. zobowiązania niewymagalne, które mogą być przenoszone, co w konsekwencji zmusza do angażowania środków z następnych lat. Zobowiązania te dotyczą konieczności zapewnienia nieprzerwanego funkcjonowania jednostek.

Zobowiązania te kształtowały się w latach poprzednich następująco:

•    rok 2005 – 2.309.239,00 zł,
•    rok 2006 – 5.446.864,00 zł,
•    rok 2007 – 2.484.655,00 zł.

Dostępne dane pokazują wyraźnie, że łączny udział wykonania wydatków rzeczowych i zobowiązań w poszczególnych latach jest taki sam (rok 2005 – 19,51%, rok 2006 – 19,16 % i rok 2007 – 19,48). Można z tego wyciągnąć wniosek, ze poziom niezbędnych potrzeb rzeczowych praktycznie w każdym roku odpowiada stałemu procentowi w stosunku do całości budżetu.

Zarząd Wojewódzki NSZZ Policjantów, niepokoi fakt obcięcie w budżecie na 2008 rok środków na inwestycje i wydatki inwestycyjne w kwocie 6.679.000,00 zł. Powyższa decyzja praktycznie uniemożliwia dokonywanie jakichkolwiek zakupów w tej grupie wydatków.

Wydatki te w latach poprzednich kształtowały się na następującym poziomie:

•    rok 2005 – 16.906. 600,00 zł,
•    rok 2006 – 17.999. 256,00 zł,
•    rok 2007 - 13.727. 082,00 zł,
•    rok 2008 – 0 zł.

Patrząc na łączne wykonanie jedynie wydatków rzeczowych oraz  zobowiązań niewymagalnych w 2007 roku (88. 641.652,00 milionów złotych), niedobór środków w 2008 roku kształtuje się na poziomie około 30 milionów złotych. Wliczając do tego zrealizowane w 2007 roku, wydatki majątkowe (13.727.082,00 zł)  niedobór ten kształtuje się na poziomie 44 milionów złotych.

Zarząd Wojewódzki, rozumie, że pewną rekompensatą są środki przewidziane w tzw. „ustawie modernizacyjnej” oraz uzyskane w ramach Funduszu Wsparcia Policji (środki samorządowe w 2007 roku – 6,352.475,00 zł), jednak całkowite pozbawienie KWP w Poznaniu środków na wydatki majątkowe jest niezrozumiałe patrząc na potrzeby w zakresie poprawy warunków służby wielkopolskich policjantów oraz obowiązek Państwa jakim jest zapewnienie niezbędnych środków na efektywne działanie Policji.

Według posiadanej przez Zarząd Wojewódzki, wiedzy Komenda Wojewódzka Policji w 2008 roku na inwestycje i remonty otrzyma kwotę 28.000.000,00 zł, przy potrzebach sięgających 96.000.000,00 zł.
Opisana powyżej sytuacja wymusza od szeregu lat na kierownikach jednostek Policji naszego województwa, w tym szczególnie na Wielkopolskim Komendancie Wojewódzkim Policji, dysponencie środków budżetowych - trzeciego stopnia, podejmowanie decyzji ograniczających realizację części zdań. Do takich ograniczeń zaliczyć należy:

•    wprowadzenie limitów na przebiegi pojazdów służbowych,
•    rezygnacja ze szkoleń specjalistycznych policjantów i  pracowników,
•    rezygnacja z zakupu turnusów profilaktycznych,
•    przesuwanie w czasie napraw i legalizacji sprzętu i urządzeń wszelkiego rodzaju,
•    ograniczenie do minimum wydatków związanych z bhp i medycyną pracy i służby,
•    ograniczenie zakupu materiałów i środków ( papier, tonery, tusze itp.) niezbędnych do normalnego funkcjonowania jednostek,
•    ograniczenie zakupu materiałów do remontów, konserwacji, środków czystości,
•  ograniczenia w zakupie sprzętu uzbrojenia, techniki specjalnej, umundurowania, wyposażenia specjalnego indywidualnego i zbiorowego policjantów, wyposażenia koni i psów służbowych, sprzętu biurowego, sprzętu gospodarczego, kwaterunkowego i przeciwpożarowego i wyposażenia,
•    przesuwanie w czasie opłat za energię, gaz oraz opłaty telefoniczne.

Powstała sytuacja powoduje, że jednym ze sposobów pokrycia niedostatków w wydatkach rzeczowych jest przesuwanie środków uzyskanych z tzw. niepełnego zatrudnienia tj. wakatów. W zasadzie tylko te środki są podstawowym i jedynym źródłem pokrywania brakujących środków.

Dla przykładu warto przypomnieć, że w 2007 roku Wielkopolski Komendant Wojewódzki Policji, był zmuszony do przesunięcia ogromnych środków płacowych - wakatowych, w wysokości 9 milionów złotych, na zaspokojenie niezbędnych potrzeb w zakresie wydatków rzeczowych.

Środki uruchomianie przez Komendę Główna Policji, pochodzące z rezerwy celowej w ostatnich latach były przeznaczane jedynie na zakup paliwa.

W tym miejscu można śmiało postawić wniosek, że to policjanci w drugim półroczu każdego roku kredytują bieżące funkcjonowanie jednostek Policji.

Brak dostatecznych środków na wydatki rzeczowe tworzy realną możliwość pozyskiwania przez samych policjantów drogą „nieformalną” środków w postaci np. materiałów biurowych, sprzętu i urządzeń do realizacji podstawowych zadań służbowych.

Takie sytuacje z punktu widzenia Państwa, w którego imieniu występuje policjant, są nie do przyjęcia gdyż mogą prowadzić do powstawania nieformalnych układów, zależności, nadużyć, a nawet mogą pojawić się zjawiska korupcjogenne.

II. TRANSPORT

Na stan 1200 pojazdów, 850 tj. około 70 % kwalifikuje się do wycofania ze względu na stan techniczny, który może  zagrażać  życiu i zdrowiu policjantów i innych osób.

Na bazie powyższych ograniczeń nie sposób wspomnieć o braku środków w wysokości około 900.000,00 zł na zapłacenie i wykonanie zabudów specjalistycznych 10 pojazdów typu furgon i wyposażenie 4 pojazdów VW T5 w wersji APRD I ETD i E.

III. UZBROJENIE

W przypadku broni służbowej nasycenie nowymi jednostkami kształtuje się jedynie na poziomie 41 %. Pozostali policjanci posiadają przestarzałą  bron z lat 60 i 70.

IV. SYTUACJA KADROWA

W chwili obecnej w wielkopolskiej Policji brakuje ponad 300 policjantów, a kolejnych trzystu zadeklarowało wolę odejścia ze służby w pierwszej połowie 2008 roku.

Głównymi powodami tej sytuacji są m.in. niskie uposażenia, wzrost zadań, biurokracji, brak perspektyw, szanse na lepszą pracą poza Policją oraz złe warunki służby.

Przesuwanie „środków osobowych” na wydatki rzeczowe praktycznie uniemożliwia prowadzenie przez Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji oraz podległych mu komendantów działań motywujących policjantów osiągających dobre i bardzo dobre wyniki w służbie.

Likwidacja ustawowa tego zjawiska dawała by realną możliwość wyróżniania najlepszych funkcjonariuszy w formie dodatków funkcyjnych i służbowych na czas określony lub nagród motywacyjnych.

Ponieważ dzieje się zupełnie inaczej w środowisku pojawia się frustracja, zniechęcenie, działania protestacyjne NSZZ Policjantów oraz  inne niekontrolowane działania oddole.

W związku z planowanym całkowitym uzawodowieniem w 2009 roku służby wojskowej, niedobór policjantów na ulicach może się znacznie zwiększyć. Obecnie corocznie około 100 policjantów służby kandydackie (służby zastępczej) skutecznie zwiększa poczucie bezpieczeństwa, szczególnie mieszkańców miasta Poznania, gdzie w Komendzie Miejskiej Policji w Poznaniu brakuje 205 policjantów.

Oprócz wakatów zgodnie z obecnymi przepisami dotyczącym naliczeń etatowych, niedoszacowanie kształtuje się aktualnie na poziomie 400 etatów.

Podsumowując powyższe dane można stwierdzić, że  brak około 700 policjantów w bardzo istotny sposób ogranicza możliwości poprawy efektywności służby funkcjonariuszy naszej Policji.

V. Ochrona prawna policjantów

Kwestia ta  uregulowana jest w art. 66 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 roku o Policji, który brzmi „Policjant w związku z pełnieniem obowiązków służbowych korzysta z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych”.

W rzeczywistości policjant, jako przedstawiciel Państwa w przypadku błędu lub uchybienia ponosząc jednocześnie ryzyko utraty życia lub uszczerbku na zdrowiu, nie może liczyć na pomoc finansową na pokrycie kosztów zastępstwa procesowego.

Obecnie pomoc ta jest możliwa dzięki  środkom społecznym, w tym m.in. ZW NSZZ Policjantów, zgromadzonych przez samych policjantów.

Dla przykładu w 2007 roku na ochronę prawną policjantów, przeznaczono społeczne środki w wysokości około 100.000,00 zł.

Brak tych środków jak pokazuje życie spowodowałby ujemne skutki dla funkcjonariuszy i ich rodzin.

VI. INNE SPRAWY

Mimo wieloletnich starań NSZZ Policjantów, nie wprowadzono dotychczas rozwiązań prawnych w następujących sprawach:

•    brak rekompensaty finansowej za nadgodziny oraz służbę w niedzielę i święta i w nocy,
•    brak sądów lub komisji dyscyplinarnych,

Reasumując powyższe fakty zwracam się w imieniu Zarządu Wojewódzkiego NSZZ Policjantów województwa wielkopolskiego, z  prośbą do Pana Wojewody o  pomoc w realizacji naszych postulatów – wniosków:

1. Zwiększenie budżetu wielkopolskiej Policji w 2008 roku o kwotę conajmniej 30.000.000,00 zł z przeznaczeniem głownie na wydatki rzeczowe, niezbędne do zaspokojenia na podstawowych poziomie potrzeb KWP i jednostek terenowych Policji województwa wielkopolskiego.

2. Wprowadzić jako zasadę planowania wydatków na przyszły rok, przyjmując wykonanie wydatków na koniec roku poprzedniego.

3. Na etapie sporządzania dokumentacji do projektu budżetu odejść od zasady określania limitu dla jednostki na wydatki rzeczowe, odprawy dla policjantów oraz świadczenia roczne. W tym wypadku należy wprowadzić zalecenie realnego planowania środków na powyższe świadczenia.

4. W ślad za zwiększeniem środków w ramach tzw. „ustawy modernizacyjnej” należy proporcjonalnie zwiększać środki na wydatki rzeczowe.

5. Wprowadzić uregulowania prawne zakazujące przesuwanie środków płacowych na wydatki rzeczowe.

6. Wykorzystać wszelkie możliwości prawne i ludzkie Komendy Głównej Policji i jednostek jej podległych celem  zakończenia  w 2008 roku przetargów na pojazdy służbowe, broń służbową oraz umundurowanie.

7. Przeznaczyć w ramach „ustawy modernizacyjnej” środki    na wzrost płac policjantów w 2009 roku na porównywalnym poziomie jak w 2007 roku.

8. Podjąć wspólne działania lobbingowe na szczeblu MSWiA i Parlamentu, w celu wprowadzenia w życie w latach 2010 -2013 kolejnej „ustawy modernizacyjnej”, która doprowadzi do realizacji większości potrzeb Policji, w tym dalszą poprawę statusu materialnego policjantów i ich rodzin.

9. Wesprzeć działania NSZZ Policjantów w kierunku stworzenia przepisów prawa zapewniających środki budżetowe na ochronę prawną, rekompensaty za nadgodziny, służbę w niedzielę i święta oraz możliwość działania komisji lub sądów dyscyplinarnych.

10.Wprowadzenie przepisów prawa dotyczących służby kontraktowej jako substytut służby kandydackiej.

11. Interwencję na szczeblu MSWiA i KGP w celu rozpoczęcia likwidacji niedoszacowania etatów wielkopolskiej Policji.

Jestem przekonany, że Szanowny Pan Wojewoda ze zrozumieniem odniesie się do naszych wniosków Zarządu Wojewódzki, co pozwoli na poprawę warunków służby i pracy wielkopolskich policjantów, a tym samym wzrost poczucia bezpieczeństwa mieszkańców województwa.

        
                                                                         Przewodniczący
                                                       Zarządu Wojewódzkiego NSZZ Policjantów

                                                                 województwa wielkopolskiego

                                                                 /-/ podinsp. Andrzej SZARY