HISTORIA NSZZ POLICJANTÓW - CZY POLICJANCI O TYM WIEDZĄ?

                                                 72 LATA WALKI O ZWIĄZEK!

Dzisiaj tylko historycy oraz nieliczni związkowcy wiedzą, że już w 1919 roku była szansa na powstanie związku zawodowego policjantów. Ale jak zwykle zdecydowały względy polityczne i było potrzeba 72 lat aby ten nienormalny czas w historii polskiej Policji się skończył.  W 30. rocznicę uchwalenia w dniu 23 maja 1991 roku ustawy o związkach zawodowych należy ten fakt przypominać i pokazywać ogrom pracy na przestrzeni tych wielu ludzi oddanych środowisku, aby ich przedstawiciele mogli mówić swoim głosem.

I. Ruch związkowy w II Rzeczypospolitej Polskiej

11 listopada 1918 roku, po wielu latach niewoli, Polska odzyskała niepodległość. Polacy przystąpili do organizacji państwa tworząc pierwsze instytucje i organy władzy. Część struktur powstawała spontanicznie w wyniku lokalnych inicjatyw, wiele tworzyło się w wyniku przekształceń wcześniej istniejących organizmów.

Już 14 listopada 1918 roku w jednym z komisariatów zebrała się grupa funkcjonariuszy Komendy Miejskiej stołecznego miasta Warszawy w celu utworzenia Związku Zawodowego Milicjantów. Powołano Komisję Organizacyjną i sformułowano pierwsze problem, którymi powinien zając się ten związek.

W dniu 29 listopada 1918 roku, odbyło się kolejne zebranie z udziałem delegatów wszystkich jednostek warszawskich. Przyjęto wówczas listę postulatów organizacyjnych i finansowo – socjalnych w celu przedłożenia jej kierownictwu Komendy Miejskiej Milicji.

12 grudnia 1918 roku na kolejnym zebraniu delegatów uchwalono statut Związku Zawodowego Milicjantów i wybrano Zarząd Związku. Na jego czele stanął st. przodownik Jan Misiewicz. Postanowiono tez o wydawaniu związkowego pisma pt. „Milicjant”.17 grudnia, statut i listę postulatowa przedstawiono kierownictwu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Komendy Miejskiej Milicji w Warszawie.

Główne cele związku zawarte w statucie odnosiły się m.in. do obrony materialnych, moralnych i kulturalnych interesów, osiągnięcia lepszych warunków pracy i bytu swoich członków, podniesienia poziomu świadomości, poczucia godności osobistej, solidarności i szerzenie oświaty, oraz wyeliminowania z życia zawodowego systemu protekcyjnego przy obsadzaniu urzędów i nadawania szarż.

Od samego początku władze samorządowe i państwowe traktowały inicjatywę związkowa w Milicji zdecydowanie niechętnie. Związek był wrogo przyjmowany przez przełożonych. Podkreślano też, że Związek upolitycznia służbę. Z największym niezadowoleniem przyjęto zamiar udziału związkowców w wyborach do Sejmu. Szybko uchwalono rozporządzenie, które ograniczało czynne prawa wyborcze milicjantów. Związkowcy uznali to za przejaw dyskryminacji i bezprawne ograniczenie praw obywatelskich jednej grupy zawodowej, ale na nic się zdały próby odwołania do władz państwowych.

9 stycznia 1919 roku powołano jednolitą w Państwie Policję Komunalną. Powstałe komisje kwalifikacyjne stały się instrumentem walki z działaczami związkowymi.

10 stycznia 1919 roku kierownictwo MSW pod groźbą zwolnienia ze służby, zażądało  natychmiastowego rozwiązania Związku Zawodowego Milicjantów. Zaproponowano utworzenie w to miejsce stowarzyszenia samopomocy koleżeńskiej.

4 kwietnia 1919 roku około tysiąca funkcjonariuszy spotkało się na zebraniu, podczas którego postanowiono zwrócić się do  Sejmu o zalegalizowanie Związku.

Szczególnym miejscem aktywności związkowej stał się tygodnik „Milicjant”, którego pierwszy  numer ukazał się 12 stycznia 1919 roku. Czasopismo jawnie kontestowało poczynania strony służbowej oraz stało się źródłem informacji i integracji  środowiska zawodowego.

W dniu 2 marca 1919 roku tygodnik zmienił nazwę na „Policjant”, a z jego strony tytułowej usunięto dopisek, że jest „organem związkowym”.6 lipca ukazał się 21 ostatni numer tygodnika.

24 lipca 1919 roku Sejm II RP zdecydował o utworzeniu ogólnokrajowej, scentralizowanej Policji Państwowej. W ustawie o PP nie znalazł się zapis o prawie funkcjonariuszy do tworzenia związków zawodowych policjantów. Tym samym na bardzo długi okres w historii Polski zakończyła się ich historia.