• Działalność „Archiwów X” przyczynia się do wykrycia sprawców groźnych przestępstw sprzed lat i może - jak w sprawie Tomasza Komendy - doprowadzić do uniewinnienia niesłusznie skazanych
• RPO Adam Bodnar pyta Komendanta Głównego Policji o stopień realizacji jego zapowiedzi powołania takich komórek we wszystkich komendach wojewódzkich i ich rozbudowy

Jak podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich sprawa Tomasza Komendy umocniła przekonanie o niezwykle istotnym znaczeniu pracy policyjnych zespołów do spraw niewykrytych (tzw. Archiwów X).

Uniewinnienie przez Sąd Najwyższy w 2018 r  Tomasza Komendy od zarzutu gwałtu i zabójstwa młodej dziewczyny (za co niesłusznie odsiedział 18 lat w więzieniu) wykazało, że działania tych zespołów przyczyniają się do wykrycia sprawców najpoważniejszych przestępstw sprzed wielu. Mogą również doprowadzić  do uniewinnienia osób niesłusznie skazanych.

W obu tych aspektach działania Archiwów X ma ogromne znaczenie dla praw i wolności obywatelskich zarówno osób niesłusznie skazanych, jak i ofiar przestępstw lub ich bliskich.

A to właśnie sprawa Tomasza Komendy skłoniły Komendanta Głównego Policji do złożenia w maju 2017 r., deklaracji powołania komórek ds. niewykrytych we wszystkich komendach wojewódzkich w kraju, ich rozbudowy i wzmocnienia oraz powołania takiej komórki w Biurze Kryminalnym KGP.

W związku z tym Adam Bodnar prosi komendanta głównego gen. insp. Jarosława Szymczyka o poinformowanie, czy i ewentualnie jakie działania podjęto w tej sprawie.

- Zważywszy nadto, że Pan Komendant oświadczył również o gotowości przeproszenia Pana Tomasza Komendy za działania Policji w jego sprawie, będę wdzięczny za informację, czy w istocie to nastąpiło – napisał także RPO.

II.513.1.2018