Portret własny policjanta

"Psu i tak nikt nie uwierzy": nisko opłacany, atakowany, bez szkoleń, taki wyłania się portret polskiego policjanta z tekstu Przemysława Wilczyńskiego, którego fragment zatytułowany "Państwo to nie my" publikujemy. Całość artykułu jest już w kioskach w dzisiejszym wydaniu Tygodnika Powszechnego.

"...Prawda o tej robocie to nie wypisywanie mandatów, obsługa festynów czy przejażdżki służbowym samochodem po hamburgery. Na potwierdzenie tej tezy młodszy aspirant Grzegorz Płatek ze Strzelec Opolskich – ostrzyżony na krótko, krępy trzydziestoparolatek z wykrzywioną od ciosu sprzed lat przegrodą nosową – dysponuje dwoma, przetrzymywanymi w szufladzie służbowego biurka dowodami.

Dowód pierwszy? Spięty zszywaczem plik dokumentów policyjnych; kronika wypadków ekstremalnych – ponad 20 przypadków lżenia oraz naruszenia nietykalności funkcjonariuszy, a konkretnie aspiranta Płatka i jego partnerów. Np. pierwszy rok służby – wbicie w ciało interweniującego aspiranta sztachety z gwoździem w plecy czy wstrząs mózgu od ciosu przy okazji interwencji domowej.

Ciąg dalszy to walka aspiranta Płatka w parterze na chodniku oraz scena kulminacyjna: odsiecz znanych już dziś w Strzelcach szeroko braci Szczepaników, którzy pomagają Płatkowi doprowadzić napastnika do radiowozu.

Pointa? – Agresja w stosunku do nas to nie tylko kilka pokazywanych przez media przypadków zabójstw czy okaleczeń policjantów – mówi aspirant Płatek. – To codzienność.

Codzienność w dosłownym znaczeniu – według policyjnych statystyk do czynnej napaści na stróżów prawa dochodzi w Polsce średnio raz dziennie. Ale to nie one wywołują największy społeczny rezonans i oburzenie samych policjantów.

– Praktyka sądowa dotycząca przypadków naruszania nietykalności funkcjonariuszy sprawia, że nie czujemy się bezpiecznie, a nasza praca traci sens – mówią w nieoficjalnych rozmowach policjanci po serii napaści na swoich kolegów, po których sądy wydawały kontrowersyjne wyroki.

Kwiecień tego roku, Toruń. Dwaj policjanci po służbie usiłują zatrzymać złodzieja włamującego się do samochodu. Funkcjonariuszy otacza kilkunastoosobowa grupa wyrostków, którzy przewracają policjantów na ziemię, bijąc i kopiąc po twarzy. Na ławie oskarżonych zasiada tylko czterech wyrostków. Wyroki: 2 lata więzienia w zawieszeniu.

Portret własny policjanta

"Psu i tak nikt nie uwierzy": nisko opłacany, atakowany, bez szkoleń, taki wyłania się portret polskiego policjanta z tekstu Przemysława Wilczyńskiego. Fatalne warunki pracy (brak wyposażenia, rozpadające się komisariaty); chroniczny niedobór policjantów na ulicach; problemy ze szkoleniami na strzelnicach; manipulacje statystykami są to konkluzje w raporcie o kondycji polskiej policji na podstawie wypowiedzi szeregowych funkcjonariuszy. Nie mieliśmy swojego Smoleńska, ale naszą degrengoladę można porównać do tej w wojsku.
Bandyta z bejsbolem ma się nas bać, a częściej się śmieje  - mówi jeden z policjantów. Policjanci opowiadają o braku szkoleń na strzelnicach o tym, dlaczego nie mogą się czuć bezpiecznie, a w konsekwencji zapewniać bezpieczeństwa obywatelom i o fałszowaniu statystyk policyjnych.

Praktyka sądowa dotycząca przypadków naruszania nietykalności funkcjonariuszy sprawia, że nie czujemy się bezpiecznie, a nasza praca traci sens mówią w nieoficjalnych rozmowach policjanci po serii napaści na swoich kolegów, po których sądy wydawały kontrowersyjne wyroki.

Kwiecień tego roku, Toruń. Dwaj policjanci po służbie usiłują zatrzymać złodzieja włamującego się do samochodu. Funkcjonariuszy otacza kilkunastoosobowa grupa wyrostków, którzy przewracają policjantów na ziemię, bijąc i kopiąc po twarzy. Na ławie oskarżonych zasiada tylko czterech wyrostków. Wyroki: 2 lata więzienia w zawieszeniu.
Bydgoszcz, początek lipca. Policjantka po służbie jest świadkiem agresywnego zachowania dwójki młodych ludzi w autobusie miejskim. Wysiada za nimi na przystanku, okazuje legitymację. Jeden z napastników rani ją ciężko butelką. Sąd w Bydgoszczy nie stosuje wobec podejrzanych aresztu tymczasowego.

Jak wygląda komisariat? Toaleta jest wspólna, dla pracowników i gości. Widać brud, ściany są często zabryzgane krwią, bo korzystał z niej ktoś poszkodowany mówi Z. Pisuar? Zakryty czarnym workiem i kartką: Nie korzystać. Od lat nie działają spłuczki. Na podłodze leżą plastikowe butelki po wodzie mineralnej. Do spłukiwania.

Z. i F. rysują na kartce mapkę powiatu. W środku miasto z 60 tys. mieszkańców są dwie komendy i dwa patrole po dwóch policjantów. Naokoło gminy ościenne, niektóre bez patroli, inne z jednym. Łatwo wyobrazić sobie 20-tysięczną gminę z dwoma policjantami na służbie mówi F. Jest noc, zgłoszenie, że facet bije żonę. Trzeba jechać, zatrzymać go, udać się do lekarza, a potem osadzić w areszcie. To wszystko trwa do dwóch godzin. I w tym czasie nie ma nikogo!

W ciągu 20 lat transformacji straciliśmy pewność siebie, i to uczucie siedzi w nas głęboko twierdzi Z. Większość młodych wstępuje do policji po to, by zmieniać świat na lepsze. Po paru latach, kilku postępowaniach oraz takich sygnałach jak ten z Bydgoszczy, duch walki w nich gaśnie. Niedługo staną się cyniczni. A bandyci? Komenda stój, bo strzelam! coraz rzadziej działa, bo nauczyli się, ęe można się z policjanta śmiać. A przecież logiczne powinno być to, że facet z bejsbolem boi się faceta z bronią?

W Tygodniku także wypowiedź Adam Rapackiego, wiceministra MSWiA , odpowiedzialnego za funkcjonowanie policji, który mówi m.in.: Często jest tak, że wykonuje się czynności, które są wymagane przepisami prawa, a niewiele wnoszą do procesu wykrywczego. Od dłuższego czasu zmniejszamy liczbę etatów w Komendzie Głównej i komendach wojewódzkich, ale są tam pewnie jeszcze rezerwy, które można uruchomić do pracy w terenie.

http://tygodnik.onet.pl/30,0,66988,panstwo_to_nie_my,artykul.html

Zapraszamy do najnowszego numeru "Tygodnika Powszechnego" i do e-wydania, gdzie znajdą Państwo całość artykułu. "TP" czeka w kioskach już od środy! Na stronie internetowej cały tekst opublikujemy za tydzień, we środę po ukazaniu się kolejnego numeru.