Ewa S., policjantka pomówiona przez gangstera, od sześciu lat czeka na sprawiedliwy wyrok. Wczoraj Trybunał Europejski przyznał jej 5 tys. euro zadośćuczynienia.

Dlaczego? Polskie sądy rzadko wypłacają poszkodowanym przez opieszałych sędziów zadośćuczynienia albo przyznają im śmiesznie niskie kwoty. A na opieszałych prokuratorów nie można się poskarżyć.

O historii Ewy S. i kilkunastu innych stołecznych policjantów kilka lat temu było głośno. Na stronę policji i prokuratury przeszedł jeden z najgroźniejszych złodziei samochodowych - Igor Ł. ps. "Patyk". Został świadkiem koronnym. Opowiedział o kilkuset kradzieżach aut. Wysłał za kratki kilkudziesięciu kompanów z gangów. Oskarżył też policjantów, że za łapówki sprzedawali informacje złodziejom, uprzedzali o działaniach policji. Ewa S., były wywiadowca w komendzie śródmiejskiej policji, potem funkcjonariusz KGP, została pomówiona przez złodziei samochodowych o korupcję w 2002 r. Prokurator postawił jej zarzut, została zawieszona i policja zaczęła jej wypłacać 50 proc. uposażenia. Policjantka do zarzutów się nie przyznaje. Na proces czekała ponad cztery lata. A rozpoczęta w 2006 r. sprawa do dziś nie zakończyła się nawet w I instancji.

Ewa S. skorzystała z obowiązującej od 2004 r. szansy na zaskarżenie opieszałości sądu. W grudniu 2005 r. sąd okręgowy przyznał jej rację - z winy sądu czeka na proces za długo. Ale odmówił zadośćuczynienia. Wtedy z pomocą Fundacji Helsińskiej napisała do Strasburga precedensową skargę na działanie skargi. I wczoraj wygrała.

Trybunał przyznał jej 5 tys. euro zadośćuczynienia, a rządowi zwrócił uwagę, że w polskim prawie powinna się też pojawić możliwość złożenia skargi na trwające latami śledztwa.

We wtorek inna ofiara powolności polskich sądów - kobieta oskarżona o próbę wyłudzenia odszkodowania za kolizję samochodową, której sąd nie rozpatrzył od siedmiu lat - zaskarżyła ustawę o skardze na przewlekłość do Trybunału Konstytucyjnego. Osią tej skargi są te same błędy, które wytyka nam Trybunał w Strasburgu: •  choć ustawa pozwala pokrzywdzonym wypłacić do 10 tys. zł zadośćuczynienia, sądy często przyznają kilkusetzłotowe kwoty albo nie chcą płacić nic; •  nie można zaskarżyć długo trwających śledztw i dochodzeń.

Z danych, które udostępniło "Gazecie" Ministerstwo Sprawiedliwości, wynika, że od początku istnienia skargi na przewlekłość złożyło je 13 606 poszkodowanych. Tylko w 1684 przypadkach sądy przyznały zadośćuczynienie. W sumie opieszałość sędziów kosztowała podatników już 3,6 mln zł.

Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada nowelizację ustawy zgodną z orzeczeniami Trybunału w Strasburgu i postulatami Fundacji Helsińskiej. Chodzi o "wprowadzenie możliwości złożenia skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego lub nadzorowanego przez prokuratora" i obligatoryjne zasądzanie zadośćuczynienia w przypadku stwierdzenia opieszałości.


Źródło: Gazeta Wyborcza