






Okres | Wizyt | Odsłon |
Dziś | 352 | 549 |
Wczoraj | 328 | 615 |
Ostat tydzień | 2186 | 4713 |
Ostat. dwa tyg. | 4143 | 9232 |
Ostat. miesiąc | 8883 | 20205 |
Ostatni rok | 119069 | 241465 |
Razem | 1748831 | 3788067 |


Wysokość emerytury policyjnej
„Czy uwzględniając treść orzeczeń wydawanych przez sądy w sprawach dotyczących wysokości emerytur policyjnych, zmniejszanych w związku z służbą w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990, należy się spodziewać działań zmierzających do przywrócenia należnych świadczeń osobom, które w sposób niesłuszny zostały ich pozbawione?”
Ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 667, z późn. zm.), zwana dalej ustawą zaopatrzeniową, wprowadza w stosunku do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1440, z późn. zm.) regulującej ogólny system zabezpieczenia społecznego, m.in. w zakresie świadczeń emerytalnych, odrębny, szczególny system zabezpieczenia społecznego, obejmujący m.in. świadczenia emerytalne w stosunku do funkcjonariuszy służb i formacji wymienionych w tytule ustawy, jak również funkcjonariuszy służb już nieistniejących.
Wskazany system opiera się na założeniu, że zwolnionym ze służby funkcjonariuszom przysługuje na zasadach określonych ustawą zaopatrzeniową zaopatrzenie emerytalne z tytułu wysługi lat lub w razie całkowitej niezdolności do służby, przy czym zaopatrzenie to przysługuje wprost z budżetu państwa.
Zgodnie z art. 12 ustawy zaopatrzeniowej emerytura policyjna przysługuje funkcjonariuszom Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej zwolnionym ze służby, którzy w dniu zwolnienia posiadali co najmniej 15 lat służby w powyższych służbach i formacjach (chyba że dany funkcjonariusz ma ustalone prawo do emerytury określonej w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Okolicznością decydującą o powstaniu uprawnienia do emerytury policyjnej jest zatem przede wszystkim okres służby (czyli tzw. wysługa emerytalna).
Wysokość emerytury policyjnej określają przepisy art. 15 i art. 15a ustawy zaopatrzeniowej. Stosownie do art. 15 ust. 1 oraz art. 15a ustawy zaopatrzeniowej emerytura policyjna wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta zasadniczo o 2,6% podstawy wymiaru za każdy dalszy rok tej służby. W przypadku jednak funkcjonariuszy, którzy pozostawali w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., wzrasta ona także o:
- 2,6% podstawy wymiaru - za każdy rok okresów składkowych poprzedzających służbę, nie więcej jednak niż za trzy lata tych okresów,
- 1,3% podstawy wymiaru - za każdy rok okresów składkowych ponad wskazany wyżej trzyletni okres składkowy,
- 0,7% podstawy wymiaru - za każdy rok okresów nieskładkowych poprzedzających służbę.
Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 2 i 3 ustawy zaopatrzeniowej emerytura policyjna podlega podwyższeniu o:
- 2% podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio w charakterze nurków i płetwonurków oraz w zwalczaniu fizycznym terroryzmu;
- 1% podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio:
- w składzie personelu latającego na samolotach i śmigłowcach,
- w składzie załóg nawodnych jednostek pływających,
- w charakterze skoczków spadochronowych i saperów,
- w służbie wywiadowczej za granicą;
- 0,5% podstawy za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu;
- 0,5% podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny oraz w strefie działań wojennych.
Należy wskazać, że art. 13 ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej w brzmieniu obowiązującym przed dniem 16 marca 2009 r. przewidywał, że jako równorzędne ze służbą w Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW), Agencji Wywiadu (AW), Służbie Kontrwywiadu Wojskowego (SKW), Służbie Wywiadu Wojskowego (SWW), Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (CBA), Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu (BOR), Państwowej Straży Pożarnej (PSP) i Służbie Więziennej traktuje się:
- okresy służby w charakterze funkcjonariusza Policji państwowej, a także funkcjonariusza organów bezpieczeństwa państwa, porządku i bezpieczeństwa publicznego;
- służbę wojskową uwzględnianą przy ustalaniu prawa do emerytury wojskowej;
- okresy służby w charakterze funkcjonariusza Służby Ochrony Kolei, jeżeli funkcjonariusz przeszedł bezpośrednio do służby w Milicji Obywatelskiej lub w Służbie Więziennej w terminie do dnia 1 kwietnia 1955 r.;
- okresy zatrudnienia lub służby w zawodowych jednostkach ochrony przeciwpożarowej i nauki w szkołach pożarniczych w charakterze członka Korpusu Technicznego Pożarnictwa, a także funkcjonariusza pożarnictwa w terminie do dnia 31 stycznia 1992 r.
Jednocześnie w art. 13 ust. 2 ustawy zaopatrzeniowej przewidziano, że okresów służby w charakterze funkcjonariusza organów bezpieczeństwa państwa, porządku i bezpieczeństwa publicznego w latach 1944-1956 nie traktuje się jako równorzędne ze służbą w służbach i formacjach wymienionych w tytule oraz art. 13 ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej, jeżeli przy wykonywaniu czynności służbowych funkcjonariusze ci popełnili przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości lub naruszające dobra osobiste obywatela i za to zostali zwolnieni dyscyplinarnie, umorzono wobec nich postępowanie karne ze względu na znikomy lub nieznaczny stopień społecznego niebezpieczeństwa czynu lub zostali skazani z winy umyślnej prawomocnym wyrokiem sądu.
Na mocy ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 24, poz. 145), zwanej dalej ustawą z dnia 23 stycznia 2009 r., dokonano zmiany przepisu art. 13 ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej, rozdzielając kategorie okresów służby traktowanych jako równorzędne ze służbą w formacjach wymienionych dotychczas w art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zaopatrzeniowej. Artykuł 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zaopatrzeniowej odnosi się obecnie tylko do okresów służby w charakterze funkcjonariusza Urzędu Ochrony Państwa, zaś dodany art. 13 ust. 1 pkt 1a ustawy zaopatrzeniowej - do służby w charakterze funkcjonariusza Policji państwowej oraz Milicji Obywatelskiej. Zgodnie zatem z art. 13 ust. 1 pkt 1 i 1a ustawy zaopatrzeniowej okresy służby w charakterze funkcjonariusza Urzędu Ochrony Państwa, Policji państwowej oraz Milicji Obywatelskiej są nadal traktowane jako równorzędne ze służbą w Policji i innych formacjach wymienionych w tytule ustawy zaopatrzeniowej (przy czym w przypadku funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej z zastrzeżeniem omówionej wyżej regulacji art. 13 ust. 2 ustawy zaopatrzeniowej).
Jako odrębną kategorię potraktowano natomiast przewidziane w dodanym ustawą z dnia 23 stycznia 2009 r. art. 13 ust. 1 pkt 1b ustawy zaopatrzeniowej okresy służby w charakterze funkcjonariusza w organach bezpieczeństwa państwa wymienionych w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1388), zwanej dalej ustawą o ujawnianiu informacji. Wskazane okresy traktowane są jako okresy równorzędne ze służbą w służbach i formacjach wymienionych w tytule ustawy zaopatrzeniowej, jednakże na zasadach określonych w także dodanym ustawą z dnia 23 stycznia 2009 r. art. 15b ustawy zaopatrzeniowej. W art. 15b ustawy zaopatrzeniowej wprowadzono zaś odmienne zasady określania wysokości emerytur policyjnych w stosunku do osób, które pełniły służbę w organach bezpieczeństwa państwa wymienionych w art. 2 ustawy o ujawnianiu informacji i które pozostawały w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., obniżając wysokość emerytur w zakresie, w jakim wynikają z okresów służby w tychże organach. W myśl bowiem art. 15b ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej w przypadku takich osób emerytura wynosi obecnie:
- 0,7% podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990;
- 2,6% podstawy wymiaru - za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą wskazanych w art. 13 ust. 1 pkt 1, pkt 1a oraz pkt 2-4 ustawy zaopatrzeniowej.
Należy wskazać, że podniesione w wystąpieniu zagadnienie dotyczy zakresu podmiotowego regulacji wprowadzonej ustawą z dnia 23 stycznia 2009 r., a w istocie dokonywania oceny, czy daną osobę zaliczyć można do kategorii osób, które pełniły służbę w charakterze funkcjonariusza w organach bezpieczeństwa państwa wymienionych w art. 2 ustawy o ujawnianiu informacji, a do których mają zastosowanie odmienne w stosunku do ogółu funkcjonariuszy zasady obliczania wysokości emerytury.
Przepisy art. 13 ust. 1 pkt 1b oraz art. 15b ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej, wprowadzając odmienne zasady obliczania wysokości emerytury, wskazują, że zasady te mają zastosowanie do osób, które pełniły służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy o ujawnianiu informacji. W art. 2 ust. 1 ustawy o ujawnianiu informacji wymieniono podmioty, które zostały zaliczone do organów bezpieczeństwa państwa. Zgodnie z powyższym przepisem organami bezpieczeństwa państwa - w rozumieniu ustawy o ujawnianiu informacji - są:
- Resort Bezpieczeństwa Publicznego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego,
- Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego,
- Komitet do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego,
- jednostki organizacyjne podległe organom, o których mowa w pkt 1-3, a w szczególności jednostki Milicji Obywatelskiej w okresie do dnia 14 grudnia 1954 r.,
- instytucje centralne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, rejonowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych,
- Akademia Spraw Wewnętrznych,
- Zwiad Wojsk Ochrony Pogranicza,
- Zarząd Główny Służby Wewnętrznej jednostek wojskowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe mu komórki,
- Informacja Wojskowa,
- Wojskowa Służba Wewnętrzna,
- Zarząd II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego,
- inne służby Sił Zbrojnych prowadzące działania operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze, w tym w rodzajach broni oraz w okręgach wojskowych.