Emerytury mundurowe do poprawki

Wojskowi i policjanci, aby przejść na emeryturę, będą musieli pracować dłużej. Zmiany prawdopodobnie czekają też celników. Przedstawiamy najnowsze rządowe propozycje zmian w emeryturach mundurowych.
 
Reforma emerytur mundurowych miała nastąpić już dziesięć lat temu. Kolejne rządy odkładały ją jednak na później. W końcu rękawicę podniosła obecna koalicja PO-PSL. I zapowiada, że reformę przeprowadzi. Jak teraz przechodzą na emeryturę służby mundurowe i jakie zmiany je czekają, piszemy dziś. Jutro - emerytury dla nauczycieli.

Policjanci

Według danych MSWiA z grudnia 2008 r. prawo do emerytur mundurowych (z wyłączeniem wojskowych) miało 130,6 tys. osób. Świadczenia policyjnym emerytom wypłaca Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA (ZER). Średnia emerytura policyjna przyznawana w ostatnich latach to ok. 3 tys. zł. Gdy policjant chce przejść na emeryturę, wraz z wnioskiem o jej przyznanie musi złożyć w ZER MSWiA dokumenty potwierdzające:

** datę zwolnienia ze służby, 
** lata (okresy) służby, 
** wysokość ostatniego uposażenia, 
** okresy składkowe i nieskładkowe (w przypadku funkcjonariusza ubiegającego się o emeryturę, który odbywał służbę przed 2 stycznia 1999 r.)

oraz oświadczenia:

** czy pobierało się uposażenie po zwolnieniu ze służby, 
** czy jest się członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE) - w przypadku funkcjonariusza pozostającego w służbie przed 1 stycznia 1999 r., 
** czy osiągało się przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu (np. z tytułu umowy o pracę lub działalności gospodarczej).

Przydatne informacje: Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA, ul. Pawińskiego 17/21, 02-106 Warszawa; tel. 022 602 81 36; 022 602 81 92; faks: 022 825 49 79 lub e-mail: zer@zer.mswia.gov.pl.

Ile trzeba pracować

Emerytura policyjna przysługuje po 15 latach służby. Jej wysokość zależy od ostatniej pensji. Ale nie tylko goła pensja ma znaczenie. Liczą się też dodatki i nagrody roczne. I tak:

** Świadczenie po 15 latach służby to 40 proc. ostatniej pensji,

** za każdy dodatkowy rok dolicza się kolejne 2,6 proc. pensji,

** za każdy rok składkowy świadczenie wzrośnie o 2,6 proc. ostatniej pensji (przez maksymalnie trzy lata), za każdy następny - o 1,3 proc., za ** każdy okres nieskładkowy zaś funkcjonariusz dostanie dodatkowe 0,7 ostatniej pensji.

Uwaga! Ci, którzy wstąpili do służby po 1 stycznia 1999 r. z MSWiA dostaną emeryturę tylko za czas służby. Za okresy pracy przed jej podjęciem (poza służbami mundurowymi) to ZUS (a nie MSWiA) wypłaci świadczenie.

Maksymalna emerytura mundurowa to 75 proc. ostatniej pensji. Aby ją dostać, trzeba jednak przepracować 28,5 roku.

Uwaga! Emeryturę na takich samych zasadach jak policjanci pobierają też funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW), Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego (CBA), Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, UOP i Służby Więziennej.

Uwaga na limity

Policjanci mogą do emerytury dorobić. Ale muszą uważać na limity:

** Jeśli dorobią do 70 proc. średniej pensji, mogą spać spokojnie. Nie stracą z emerytury ani złotówki.

2. Jeżeli przekroczą 70 proc. średniej pensji, świadczenie będzie zmniejszone. O ile? O tyle, ile przekroczyli określony limit, jednak nie więcej niż o 25 proc. emerytury.

3. Największe potrącenia czekają tych, którzy przekroczą limit 130 proc. średniej pensji. Wówczas ich świadczenie będzie zmniejszone o 25 proc.

Zgodnie z danymi prezesa GUS za I kwartał 2009 r. przeciętne wynagrodzenie wynosiło 3185,61 zł. 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - 2229,92 zł, 130 proc. zaś - to 4141,29 zł. Funkcjonariusz "bezkarnie" może osiągnąć przychód do 2229,92 zł. Jeśli go przekroczy, to emerytura będzie zmniejszona. Nawet o jedną czwartą, gdy dorobi ponad limit 4141,29 zł.

Służba dłuższa o pięć lat

Projekt zmian w zasadach przechodzenia na emeryturę przygotowany przez MSWiA zmieniał się już kilkakrotnie. Na początku zakładał, że policjanci będą mieli prawo do emerytury w wieku 55 lat (kobiety i mężczyźni), po przepracowaniu 25 lat.

Urodzeni po 31 grudnia 1968 r. (dzisiejsi 40-latkowie), którzy zaczęli pracę przed rozpoczęciem reformy, mogli wybrać, czy przejść na emeryturę na starych, czy na nowych zasadach.

Te zmiany nie spodobały się jednak związkowcom. Kierownictwo MSWiA postanowiło więc reformę złagodzić. Co zawiera najnowsza propozycja? Otóż - najważniejsza zmiana - policjanci mają pracować pięć lat dłużej. A więc nie jak dziś 15, tylko 20 lat.

Obecni funkcjonariusze nie mają jednak powodów do zmartwień. Reforma ma ruszyć dopiero od 1 stycznia 2011 r. i będzie dotyczyć tych, którzy zgłoszą się do służby właśnie od 2011 r. Pozostali (zatrudnieni w policji przed 2011 r.) będą musieli zdecydować, czy chcą skorzystać ze zmian, czy idą na emeryturę według dotychczasowych, starych zasad. Uwaga! Decyzję będzie można podjąć nawet w dniu składania wniosku o emeryturę.

Ile dostaną pieniędzy policjanci, którzy wybiorą nowy system? Po 20 latach pracy będzie to 45 proc. podstawy liczonej ze średniego uposażenia z ostatniego roku służby, z dodatkami i nagrodami rocznymi.

Choć i tu będzie obowiązywała zasada, że im ktoś będzie dłużej pracował, tym większe dostanie świadczenie. Za każdy dodatkowy rok pracy policjant może zyskać o 3 proc. większą podstawę, od której będzie liczona jego emerytura. Maksymalnie dostanie 85 proc. pensji - gdy przepracuje 34 lata.

Niektórzy mundurowi będą mogli liczyć (tak jak dziś) na ekstra dodatki. Tu nic się nie zmieni. Dodatkowe 2 proc. podstawy wymiaru za każdy rok służby otrzymają nurkowie i płetwonurkowie. Saperzy czy spadochroniarze będą mieli mniej - 0,5 proc. za każdy rok służby.

Antoni Duda, przewodniczący Związku Zawodowego Policjantów, tłumaczy brak zgody związków na pierwotną propozycję ministerstwa (praca policjantów wydłużona do 25 lat). - Przedstawiciele wywiadu i kontrwywiadu tłumaczyli, że to niemożliwe, aby ich funkcjonariusze nabywali uprawnienia do emerytury dopiero po 25 latach służby. W tych służbach prawa do wcześniejszej emerytury były i być muszą zawsze. Podobnie - mówi Duda - 25 lat nie może pracować zwykły policjant. Dlaczego? - Policjant to po prostu szczególny zawód. Jest narażony na pomówienia, w każdej chwili może mieć postępowanie dyscyplinarne. Oczyszczenie z zarzutów może zabrać nawet kilka lat. Przez ten czas nie może podjąć innej pracy i otrzymuje tylko połowę podstawowego uposażenia - mówi przewodniczący i dodaje: - Poza tym policjant ma zapisany w ustawie obowiązek narażania życia i zdrowia. Inne zawody tego obowiązku nie mają.

Policjant musi być dyspozycyjny. Musi być gotów do służby w każdym czasie. Pracuje w święta, w niedzielę. Jak trzeba iść zabezpieczyć imprezę sportową - idzie. Demonstrację - też idzie. Praktycznie jest 24 godziny w służbie.

Policjant musi dostać jakąś zachętę, aby przyjść do tego zawodu. 70 proc. policjantów zarabia ok. 2 tys. zł na rękę. To tak dużo?

A ile policjant musiałby zarabiać, aby zgodzili się państwo odchodzić na emeryturę po 25 latach?

Antoni Duda: - Tyle samo jak obecnie, ale w euro.

Wojsko

Emerytury żołnierzom wypłaca Ministerstwo Obrony Narodowej z budżetu państwa. W 2008 r. na emeryturze było ponad 105 tys. byłych wojskowych. Średnia wojskowa emerytura wynosi ok. 3 tys. zł.

Wniosek o przyznanie emerytury żołnierze składają w biurze emerytalnym MON. Do wniosku muszą dołączyć:

** odpis przebiegu służby wojskowej, ** zaświadczenie o wysokości uposażenia i innych należności pieniężnych, **wyciąg z rozkazu o zwolnieniu z zawodowej służby wojskowej, ** wyciąg z decyzji o wyznaczeniu na ostatnio zajmowane stanowisko, ** decyzję uzasadniającą przyznanie uposażenia zasadniczego i dodatków, a szczególnie: za długoletnią służbę wojskową, specjalnego, służbowego, o przysługującym dodatkowym uposażeniu rocznym.

Wszystkimi sprawami związanymi z wojskowymi emeryturami zajmuje się departament spraw socjalnych MON i podlegające mu biura w terenie. Przydatne informacje: Departament spraw socjalnych MON, al. Niepodległości 218, 00-911 Warszawa, tel. 022 621 96 34.
Jak wyliczyć emeryturę

Na emeryturę wojskowi przechodzą podobnie jak policjanci, po 15 latach służby. Podstawowe znaczenie ma wysokość ostatniej pensji.
** Po 15 latach służby emerytura wyniesie 40 proc. ostatniej pensji.

** Za każdy dodatkowy rok służby dolicza się 2,6 proc. podstawy wymiaru (czyli ostatniej pensji).

** Na kolejne 2,6 proc. mają szansę żołnierze, którzy pracowali przed wojskiem. Maksymalnie jednak taki wysoki procent (2,6) zaliczony będzie tylko za trzy lata. Za kolejny - czwarty czy piąty rok - będzie mniejszy o 1,3 proc.

** Za każdy tzw. okres nieskładkowy emerytura wojskowego wzrośnie o 0,7 proc.

Emeryturę podwyższa się o:

** 2 proc. podstawy wymiaru (pensji) za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio:

a. w składzie personelu latającego na samolotach naddźwiękowych,

b. w składzie załóg okrętów podwodnych,

c. w charakterze nurków i płetwonurków,

d. w zwalczaniu fizycznym terroryzmu.

** 1 proc. podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio:

a. w składzie personelu latającego na pozostałych samolotach i śmigłowcach,

b. w składzie załóg nawodnych wojskowych jednostek pływających,

c. w charakterze skoczków spadochronowych i saperów,

d. w służbie wywiadowczej za granicą,

e. w oddziałach specjalnych.

** 0,5 proc. podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny lub w strefie działań wojennych.

Emeryt wojskowy ma prawo dorobić sobie do emerytury podobnie jak emeryt cywilny. Ile? Obowiązują limity analogiczne do policyjnych - piszemy o nich wyżej.
Wojskowi do reformy przystąp!

Rząd też - podobnie jak w przypadku policjantów - szykuje reformę emerytalną dla wojska. Tu też w pierwszej wersji żołnierze mieli pracować przez 25 lat. Reforma miała objąć przyjętych do służby po 1 stycznia 1999 r., czyli po rozpoczęciu reformy emerytalnej. Ale MON - po protestach kadry - szybko się z tej propozycji wycofał. Żołnierze zagrozili, że jeżeli będą musieli pracować w wojsku 25 lat, będą z armii odchodzić.

Najnowsza propozycja reformy zakłada, że wojskowi będą nabywać prawa emerytalne po 20 latach służby, czyli będą musieli służyć w armii o pięć lat dłużej niż dziś.

- Reforma wejdzie w życie po zakończeniu programu profesjonalizacji armii, czyli od 1 stycznia 2011 r., i obejmie żołnierzy przyjętych do służby po tej dacie. Tak, by prawa nabyte były respektowane - mówił niedawno "Gazecie" minister obrony Bogdan Klich. Żołnierze przyjęci do służby przed 1 stycznia 2011 r. będą mogli przechodzić na emeryturę na starych zasadach.

Projekt reformy zakłada, że po 20 latach służby żołnierze dostaną 45 proc. średniej pensji z ostatnich 12 miesięcy. Każdy dodatkowy rok służby to wzrost świadczenia.

Min. Klich przedstawił już założenia reformy żołnierzom. - Objechałem 29 jednostek, konsultacje miałem w XV Brygadzie w Giżycku. Założenia są przyjmowane z akceptacją - zapewnia.

Zmiany może poprzeć SLD, przeciwny jest PiS.

Celnicy chcą zmian

Podobnych praw emerytalnych jak policjanci i wojskowi chcą też celnicy. Jak zapewnia Sławomir Siwy, przewodniczący Związku Zawodowego Celnicy.pl, dziś celnicy, mimo że wykonują równie niebezpieczną służbę jak policja czy straż graniczna, żadnych przywilejów emerytalnych nie mają. - Podlegamy pod przepisy cywilne i aby odejść na emeryturę, kobiety w naszym zawodzie muszą skończyć 60 lat, a mężczyźni - 65. To niesprawiedliwe - mówi przewodniczący.

Celnicy wysłali już w tym roku w tej sprawie list do premiera, w którym proszą o rozpoczęcie prac nad emeryturami mundurowymi w Służbie Celnej.

Jakie mają oczekiwania? - Jeżeli policjanci i wojskowi będą po reformie musie pracować do emerytury 20 lat, to domagamy się podobnych praw - mówi Siwy. Domaga się też zaliczenia do emerytury obecnego stażu.

Jeżeli więc Kowalski jako celnik przepracował 10 lat, to po kolejnych 10 miałby prawo do emerytury (zakładając oczywiście, że w służbach mundurowych nastąpi wydłużenie pracy do 20 lat).

Siwy tłumaczy, że obecnie celników w kraju jest 16 tys., w tym 2 tys. pracowników cywilnych. Emerytury mundurowe dotyczyłyby więc 14 tys. osób.

Leszek Kostrzewski

źródło: http://wyborcza.pl/1,97654,6965439,Emerytury_mundurowe_do_poprawki.html?as=4&ias=4&startsz=x