Funkcjonariusz publiczny musi uważać, z kim rozmawia

Przepis przewidujący do trzech lat więzienia dla funkcjonariusza, który przekroczy uprawnienia lub nie dopełni obowiązku, jest zgodny z konstytucją

autor: Bartosz Jankowski

źródło: Fotorzepa

+zobacz więcej

Takiego zdania był Trybunał Konstytucyjny 9 czerwca br. (sygn. SK 52/08).

– Przepisy kodeksu karnego regulujące kwestie odpowiedzialności karnej funkcjonariusza publicznego są jasne i jednoznaczne. Są też zgodne z konstytucją – uznał Trybunał, rozpatrując skargę Henryka H.

Mężczyzna będąc policjantem (funkcyjnym) rozmawiał w komisariacie z oskarżonym o sprawie, której nie prowadził.

W 2003 r. wyrokiem jednego z sądów rejonowych został za to ukarany grzywną. Orzeczono wobec niego także środek karny – zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych w administracji rządowej.

Jako podstawę wyroku sąd przywołał art. 231 § 1 kodeksu karnego. Stanowi on, że funkcjonariusz publiczny, który przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat trzech.

Adwokat skazanego (wyrok utrzymała druga instancja) podnosił na rozprawie przed TK, że wymieniony przepis jest niezgodny z art. 42 konstytucji. Ten stanowi, że odpowiedzialności karnej podlega tylko ten, kto dopuścił się czynu zagrożonego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. Natomiast art. 231 § 1 k.k. nie zachowuje wymaganej precyzji określenia czynu zagrożonego karą, wobec czego jest przepisem blankietowym.

Krótko mówiąc, chodziło o to, że policjant miał odpowiadać za coś (rozmowę z oskarżonym), o czym nie wiedział, że jest zakazane.

– Nie istniały żadne normy, które zakazywałyby mu takiej rozmowy – podkreślał.

Trybunał orzekając nie miał wątpliwości. Przepis jest jasny i precyzyjny. W dodatku należy go czytać z artykułami zawartymi w ustawie o policji i innymi z kodeksu postępowania karnego.

Przed TK art. 231 k.k. bronił poseł Wojciech Szarama reprezentujący Sejm. Przestrzegał przed zbytnią kazuistyką i częstymi zmianami prawa, a szczególnie kodeksów.

– Te muszą być jak najbardziej stabilne – podkreślał.

Pełnomocnik skarżącego podnosił, że jego klientowi nie udowodniono, iż swoim zachowaniem działał na szkodę interesu publicznego czy też prywatnego, nie zarzucano mu także przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej.

W trakcie rozprawy wyszło też na jaw, że polskie sądy niezbyt często korzystają z art. 231 k.k. W 2007 roku wszystkich skazanych funkcjonariuszy (w tym policjantów) było 150, a rok później 247.