Jak będzie ustalana wysokość nowej emerytury mundurowej?

Reforma systemu emerytalnego służb mundurowych sprowadza się do wydłużenia o 10 lat okresu aktywności zawodowej, zarówno policjantów jak i żołnierzy zawodowych. Oznacza to, że osoby wstępujące do tych formacji po raz pierwszy po 31 grudnia nie będą mogły przejść na emeryturę z systemu zaopatrzeniowego, jeśli nie będą mieć łącznie co najmniej 25 lat służby. Do tych okresów nie dolicza się studiów ani nauki w szkole średniej. Nie jest także doliczany czas opieki nad dzieckiem przypadający przed przyjęciem do policji lub armii. Natomiast jako służba traktowana jest opieka nad dzieckiem przypadająca w czasie zatrudnienia w służbach. Jednocześnie osoba ubiegająca się o to świadczenie musi mieć ukończone 55 lat. Tym samym osoby wstępujące od przyszłego roku do służby nie będą mogły przechodzić na emerytury bez względu na wiek. [Przykład 1]

Różnice w systemach

Funkcjonariusze, obecnie przechodzący na emeryturę już po 15 latach służby, nabywają prawo do częściowej emerytury. Wynosi ona 40 proc. uposażenia otrzymywanego w ostatnim miesiącu służby. [Przykład 2]

Osoby wstępujące do formacji siłowych po wejściu w życie ustawy z 11 maja 2012 roku o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw, nie będą mieć już wypłacanej emerytury częściowej wynoszącej 40 proc. ostatniego uposażenia. Natomiast po spełnieniu warunku stażu (25 lat) oraz wieku ( 55 lat), otrzymają świadczenie wynoszące 60 proc. podstawy wymiaru. Będzie ono większe, pod warunkiem że zdecydują się na dłuższą służbę. W takim przypadku ma ono wzrastać o 3 proc. za każdy dodatkowy rok służby, jednak do określonego limitu. Ustawodawca bowiem wprowadził warunek, że kwota emerytury, bez uwzględnienia dodatków, zasiłków i świadczeń pieniężnych, nie może przekroczyć 75 proc. podstawy jej wymiaru. O ile jednak w obecnym systemie maksymalną wysokość świadczenia mundurowy uzyskuje po odsłużeniu 28 lat i 6 miesięcy, to po zmianach na takie świadczenie będzie trzeba pracować 30 lat. [Przykład 3]

Różnica w zasadach ustalania wysokości emerytury jest spowodowana także tym, że przyszli emeryci nie będą mieli doliczonego do emerytury specjalnego zwiększenia w wysokości do 15 proc. podstawy wymiaru, jeśli inwalidztwo ustalone przez komisję lekarską miało związek ze służbą.

Mundurowi a ZUS

Nowe zasady ustalania wysokości emerytury obowiązujące dla funkcjonariuszy wstępujących do służby po 1 stycznia 2013 roku w założeniach są podobne do tych obowiązujących np. przy ustalaniu wysokości kapitału początkowego. W przypadku osób ubezpieczonych w ZUS, które pracowały przed 1 stycznia 1999 roku, liczony jest kapitał początkowy z kolejnych 10 lat podlegania ubezpieczeniu. Także w przypadku mundurowych brane będzie 10 kolejnych lat wybranych przez zainteresowanego. Ten element także obowiązuje w przypadku kapitału początkowego. Mundurowe emerytury będą ustalane na podstawie należnej kwoty uposażenia w danym roku. Podobnie jest w przypadku kapitału początkowego, gdzie brane są pod uwagę należne zarobki w danym roku, nawet wówczas gdy pracodawca nie zapłacił od nich składek. Co więcej, każdy rok jest porównywany do rocznej kwoty przeciętnego uposażenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym. Proporcja ta jest wyrażana w procentach z zaokrągleniem do setnych części procentach. Tak obliczona średnia dla każdego roku, podobnie jak w przypadku obliczeń ZUS, jest średnią arytmetyczną procentów, które stanowi wskaźnik podstawy wymiaru świadczenia. Wskaźnik ten mnoży się przez kwotę przeciętnego uposażenia obowiązującego w dniu zwolnienia ze służby. Natomiast w przypadku kapitału początkowego pod uwagę brana jest kwota bazowa jednakowa dla wszystkich obowiązująca w 1998 roku. Tak więc mechanizm liczenia obu świadczeń jest podobny, chociaż emerytury z systemu zaopatrzeniowego nie mają nic wspólnego ze składkami, których ani MON, ani MSW nie wpłacają do zakładów emerytalnych wypłacających świadczenia.

Okresy stażu uprawniające do emerytury policyjnej

Świadczenie będzie przysługiwać funkcjonariuszowi, jeśli udowodni 25 lat służby w:

● policji,

● Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

● Agencji Wywiadu,

● Służbie Kontrwywiadu Wojskowego,

● Służbie Wywiadu Wojskowego,

● Centralnym Biurze Antykorupcyjnym,

● Straży Granicznej,

● Biurze Ochrony Rządu,

● Państwowej Straży Pożarnej,

● w Służbie Więziennej.

Do okresów uprawniających do przyznania świadczenia, które są traktowane jako równorzędne można dodać:

● lata służby w Urzędzie Ochrony Państwa,

● czas służby w charakterze funkcjonariusza policji państwowej, milicji obywatelskiej (z wyjątkiem służby w organach bezpieczeństwa),

● służbę wojskową uwzględnianą przy ustalaniu prawa do emerytury wojskowej,

● okresy służby w charakterze funkcjonariusza Służby Ochrony Kolei, jeżeli funkcjonariusz przeszedł bezpośrednio do służby w milicji obywatelskiej lub w Służbie Więziennej w terminie do 1 kwietnia 1955 roku,

● okresy zatrudnienia lub służby w zawodowych jednostkach ochrony przeciwpożarowej i nauki w szkołach pożarniczych, w charakterze członka Korpusu Technicznego Pożarnictwa, a także funkcjonariusza pożarnictwa w terminie do 31 stycznia 1992 roku.

Specjalne uprawnienia mają funkcjonariusze będący rodzicami. Do okresów służby w wojsku lub policji, od których uzależnione jest nabycie prawa do emerytury, zalicza się okres urlopu wychowawczego w wymiarze łącznym nie większym niż 3 lata.

Porównanie tempa osiągania maksymalnej wysokości świadczenia w starym i nowym systemie. Wysokość emerytury ustalana jest w procentach w porównaniu z podstawą wymiaru.