tytul_zwiazek
tytul_zwiazek
logo_forum
Statystki odwiedzin
OkresWizytOdsłon
Wczoraj 166 400
Ostat tydzień 2334 5884
Ostat. dwa tyg. 4450 11925
Ostat. miesiąc 9769 28031
Ostatni rok 105398 242541
Razem 1946261 4216334
Opinia prawna - wybory samorządowe

 

 Opinia w przedmiocie oceny zgodności z przepisami prawa  wydanego policjantom przez Komendanta Wojewódzkiego Policji zakazu uczestnictwa w kampanii wyborczej
 

I.  Zleceniodawca

Opinia opracowana została przez dra hab. Krystiana M. Ziemskiego Partnera w Dr Krystian Ziemski & Partners Kancelaria Prawna spółka komandytowa z siedzibą w Poznaniu na zlecenie Zarządu Wojewódzkiego niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów Województwa Wielkopolskiego (zwanego również dalej „NSZZ Policjantów”). 

II. Przedmiot opinii

Przedmiotem niniejszej opinii jest ocena zgodności z przepisami prawa zakazu uczestnictwa policjantów w kampanii wyborczej wydanego przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w piśmie skierowanym w dniu  22 listopada 2006 r. do Przewodniczącego NSZZ Policjantów Województwa Wielkopolskiego.
 

Informacja obejmuje w szczególności analizę następujących zagadnień:

1. Czy w świetle obowiązujących przepisów Komendant Wojewódzki Policji może zakazać policjantowi czynnego udziału w spotkaniach wyborczych i organizowania takich spotkań?

2. Czy w świetle obowiązujących przepisów Komendant Wojewódzki Policji może zakazać policjantowi wykorzystywania munduru podczas uczestnictwa w spotkaniach, o których mowa w pkt 1?

3. Czy w świetle obowiązujących przepisów Komendant Wojewódzki Policji może zakazać policjantom wykorzystywania na potrzeby spotkań o których mowa w pkt 1 obiektów znajdujących się  w zarządzie Policji?

4.  Czy w świetle obowiązujących przepisów Komendant Wojewódzki Policji miał prawo zakazać Zarządowi NSZZ Policjantów zorganizowania spotkania z kandydatami do objęcia urzędu Prezydenta miasta Poznania, a także wykorzystania w tym celu nieodpłatnie udostępnionej  sali bankietowej hotelu „Olimpia” i wystąpienia na spotkaniu w mundurach?

III.  Tezy opinii

1.Komendant Wojewódzki Policji nie może zakazać policjantowi organizowania spotkań wyborczych jak również czynnego udziału w takich spotkaniach, jeśli funkcjonariusz Policji nie narusza przy tym art. 7 ust 1 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o niektórych uprawnieniach pracowników urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz funkcjonariuszy i pracowników urzędów nadzorowanych przez tego Ministra tj. o ile jego działalność w kampanii wyborczej nie stwarza ryzyka  wykorzystania autorytetu urzędowego do celów kampanii.

2.Komendant Wojewódzki Policji może zakazać policjantom używania munduru przy prowadzeniu każdego rodzaju działalności nie mieszczącej się w ramach sprawowanej przez policjanta służby, a zatem również podczas uczestnictwa w kampanii wyborczej. Zakaz był w niniejszej sprawie tym bardziej uzasadniony, że wykorzystanie munduru podczas spotkania wyborczego mogłoby prowadzić do sprzecznego z art. 7 1 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o niektórych uprawnieniach pracowników urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz funkcjonariuszy i pracowników urzędów nadzorowanych przez tego ministra wykorzystania autorytetu urzędowego funkcjonariusza Policji do celów pozasłużbowych.

3.Komendant Wojewódzki Policji może zakazać policjantom  wykorzystania obiektów znajdujących się w zarządzie Policji w celu zorganizowania spotkania wyborczego tylko wtedy gdy służą one do wykonywania przez organy Policji ich zadań i kompetencji.

4 Komendant Wojewódzki Policji nie miał prawa wydać organom związku zawodowego jakichkolwiek poleceń. Mógł natomiast będącym funkcjonariuszami Policji członkom tych organów zakazać uczestnictwa w organizowanym przez związek spotkaniu wyborczym, ale tylko wtedy gdyby ich działalność naruszała ustawowy zakaz wykorzystywania autorytetu urzędowego do celów pozasłużbowych. Miał również prawo zakazać policjantom używania podczas takiego spotkania mundurów. Nie miał prawa zakazać zorganizowania spotkania w sali bankietowej hotelu „Olimpia”, z powodu naruszenia art. 65 ust 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, chociaż jeśli decydował o udostępnianiu tego obiektu osobom trzecim mógł nie wyrazić zgody na takie udostępnienie.

IV. Stan faktyczny

W dniu 20 listopada 2006 r. Zarząd NSZZ Policjantów zwrócił się do Dyrektora Zespołu Hoteli Kasyn i Bufetów KWP „Olimpia” w Poznaniu z prośbą o nieodpłatne udostępnienie sali bankietowej w celu zorganizowania dla ok. 20 osób spotkania z kandydatami na urząd Prezydenta miasta Poznania.  Na spotkanie zaproszono Posłankę na Sejm RP oraz kandydatkę na urząd Prezydenta miasta Poznania Marię Pasło- Wiśniewską oraz Ryszarda Grobelnego urzędującego Prezydenta i jednocześnie kandydata na ten urząd. Jak wynika z pisma z dnia 20 listopada 2006 r. spotkanie dotyczyć miało szeroko pojętego bezpieczeństwa miasta Poznania, a udział w nim wziąć mieli przedstawiciele Zarządu NSZZ Policjantów.Pismem z dnia 22 listopada 2006 r.  Komendant Wojewódzki Policji, z powołaniem na zalecenia Komendanta Głównego Policji, poinformował Przewodniczącego NSZZ Policjantów, że wszelkiego rodzaju inicjatywy związane z angażowaniem się policjantów w kampanię wyborczą są niedopuszczalne, w związku z czym nie wyraża zgody na udział policjantów we wszelkiego rodzaju spotkaniach wyborczych, wykorzystywanie  w tym celu munduru oraz obiektów będących w zarządzie Policji.Tego samego dnia NSZZ Policjantów skierował do Redakcji Rozgłośni Radiowych i Telewizyjnych oraz Redakcji Czasopism Komunikat, w którym poinformował o planowanym na 23 listopada spotkania przedstawicieli Zarządu Wojewódzkiego NSZZ Policjantów z kandydatami na urząd Prezydenta Miasta Poznania na temat „szeroko pojętego bezpieczeństwa mieszkańców miasta”.

V. Podstawa prawna

 Niniejszą opinię przygotowano w oparciu o następujące akty prawne:

1. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jednolity Dz.U.  z 2002 r., nr 7, poz 58 ze zm.);

2. Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jednolity Dz.U. z 2001 r., nr 79, poz 854 ze zm.);

3. Ustawa z dnia 21 czerwca 1996 r. o niektórych uprawnieniach pracowników urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz funkcjonariuszy i pracowników urzędów nadzorowanych przez tego ministra (Dz.U. z 1996 r., nr 106, poz. 491 ze zm.);

4. Ustawa z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (tekst jednolity Dz.U. z 2003 r., nr 159, poz. 1547);

5. Załącznik do zarządzenia nr 805 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2003 r. Zasady etyki zawodowej policjanta;

6.Statut i ordynacja wyborcza Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Policjantów, Legionowo 29-30 czerwca 2003 r.

VI. Analiza prawna
 

Na wstępie wskazać należy, iż Komendant Wojewódzki Policji nie ma prawa wydawania podwładnym poleceń w sprawach innych niż sprawy służbowe. Z uwagi na powyższe, o ile przepisy prawa powszechnie obowiązującego nie zakazują policjantom pewnych form uczestnictwa w kampanii wyborczej, a działalność taka nie koliduje z ich obowiązkami służbowymi, zwierzchnik służbowy nie może takiej działalności policjantom zakazać.  Jakiekolwiek zakazy w tym przedmiocie byłyby dla policjantów niewiążące, a ich egzekwowanie naruszałoby zagwarantowaną art. 54 Konstytucji wolność wyrażania poglądów.

1. Czy  świetle obowiązujących przepisów Komendant Wojewódzki Policji może zakazać policjantowi czynnego udziału w spotkaniach wyborczych i organizowania takich spotkań?

Dopuszczalność uczestnictwa Policjantów w kampanii wyborczej oceniać należy z punktu widzenia z art. 7 ust 1 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o niektórych uprawnieniach pracowników urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz funkcjonariuszy i pracowników urzędów nadzorowanych przez tego ministra. W świetle powołanego przepisu funkcjonariusze Policji nie mogą uczestniczyć w żadnej działalności, która mogłaby prowadzić do wykorzystania ich autorytetu urzędowego do celów pozasłużbowych. Do stwierdzenia naruszenia omawianego przepisu wystarczy zatem potencjalna, jednak uzasadniona możliwość wykorzystania autorytetu urzędowego w celach pozasłużbowych. Z uwagi na powyższe, w kampanii wyborczej, która niewątpliwie nie mieści się w zakresie sprawowanej przez policjanta służby,  policjanci mogą uczestniczyć tylko wtedy, gdy ich działalność nie stworzy uzasadnionego ryzyka, że na potrzeby kampanii zostanie wykorzystany ich autorytet urzędowy. Wskazać w tym miejscu należy, że w świetle art. 1 ust 2 ustawy o Policji, do zadań Policji należy m.in. inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi. Ocena jednak czy zorganizowanie spotkania z konkretnym politykiem w danej chwili mieści się w zakresie służby sprawowanej przez policjanta, powinna być dokonywana indywidualnie dla każdego przypadku. Spotkanie z kandydatami na urząd państwowy, choćby miało na celu przedstawienie ich poglądów w sferze bezpieczeństwa publicznego w żadnej mierze nie może się przyczynić do zapobiegania popełnianiu przestępstw oraz powstawaniu zjawisk kryminogennych i jako takie nie mieści się w ramach sprawowanej przez policjantów służby.Każdorazowo w przypadku zaangażowania się policjanta w kampanię wyborczą zbadać należy czy działalność ta nie stwarza  ryzyka wykorzystania na potrzeby kampanii urzędowego autorytetu policjanta tj. wpływu, znaczenia, powagi  jego stanowiska w Policji, a w szczególności czy policjant nie podejmuje działań, które mogłyby sugerować, że Policja wspiera któregokolwiek z kandydatów. Jeżeli policjant angażuje się w kampanię wyborczą w ten sposób, że nie stwarza ryzyka wykorzystania autorytetu urzędowego, nie można mu działalności w kampanii zabronić.  Przed zaplanowanym spotkaniem, Komendant Wojewódzki Policji na ogół nie ma możliwości  stwierdzenia czy odbędzie się ono z naruszeniem przepisów prawa. Z uwagi na to, że Komendant nie może poza służbą wydawać policjantom poleceń służbowych, prewencyjne zakazanie policjantom jakichkolwiek form angażowania się w kampanię wyborczą, niezależnie od tego czy naruszyliby oni prawo było niedopuszczalne. Wyrażony w piśmie Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji z dnia 22 listopada 2006 r.,  generalny zakaz udziału policjantów we wszelkiego rodzaju spotkaniach wyborczych nie znajdował zatem oparcia w obowiązujących przepisach prawa.Wskazać należy, iż uczestnictwa policjantów w kampanii wyborczej nie reguluje załącznik do zarządzenia nr 805 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2003 r. Zasady etyki policjanta. W § 6 w/w Zasad wskazano wprawdzie, iż postępowanie policjanta w kontaktach z ludźmi powinna cechować bezstronność wykluczająca w szczególności uprzedzenia polityczne, lecz oznacza to obowiązek jednakowego traktowania wszystkich bez względu na przekonania polityczne, a nie zakaz angażowania się policjantów w jakąkolwiek formę działalności politycznej.

2. Czy w świetle obowiązujących przepisów policjant może w spotkaniach, o których mowa w pkt 1 wykorzystywać mundur?

Zasady noszenia przez policjantów umundurowania normuje Rozporządzenie  Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 30 listopada 2001 r. w sprawie umundurowania policjantów.Zgodnie z § 35 w/w rozporządzenia, ubiór służbowy nosi się w czasie wykonywania obowiązków służbowych. Ubiór wyjściowy stosownie do § 36 nosi się podczas wystąpień w charakterze przedstawiciela Policji na oficjalnych spotkaniach lub uroczystościach, jeżeli nie zachodzi konieczność występowania w ubiorze wyjściowym ze sznurem galowym. Policjanci mogą nosić ubiór wyjściowy bez sznura galowego w czasie pełnienia służby w Komendzie Głównej Policji, szkołach i ośrodkach szkolenia Policji, jednostkach organizacyjnych Policji, jeżeli pełnią służbę w pomieszczeniach  biurowych oraz jednostkach policji sądowej. Ubiór wyjściowy ze sznurem galowym lub ubiór galowy nosi się podczas niektórych uroczystości państwowych. Ubiór ten można również założyć podczas oficjalnych spotkań, jednakże tylko wtedy, gdy  jeśli nie zostały w tym zakresie wydane inne polecenia.  Udział w spotkaniu wyborczym nie ma charakteru służbowego, a funkcjonariusze Policji, z uwagi na omówiony w pkt 1 niniejszej opinii zakaz wykorzystywania autorytetu urzędowego do celów pozasłużbowych, nie mogą na takim spotkaniu występować w charakterze przedstawicieli Policji. Z tego względu, użycie przez policjantów munduru podczas spotkania wyborczego byłoby sprzeczne z przepisami powołanego rozporządzenia.Z uwagi na powyższe, stwierdzić należy, że Komendant Wojewódzki Policji  mógł zakazać policjantom używania munduru podczas uczestnictwa w kampanii wyborczej. Zakaz był w niniejszej sprawie tym bardziej uzasadniony, że wykorzystanie munduru podczas spotkania wyborczego mogłoby prowadzić do sprzecznego z art. 7 ust 1 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o niektórych uprawnieniach pracowników urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz funkcjonariuszy i pracowników urzędów nadzorowanych przez tego ministra wykorzystania autorytetu urzędowego funkcjonariusza Policji do celów pozasłużbowych.

3 Czy w świetle obowiązujących przepisów mogą wykorzystywać na potrzeby spotkań o których mowa w pkt 1 obiekty znajdujące się  w zarządzie Policji?

Zgodnie z art. 65 ust 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, zabronione jest prowadzenie kampanii wyborczej m.in. na terenie urzędów administracji rządowej oraz na terenie zakładów pracy w sposób i w formach zakłócających ich normalne funkcjonowanie. Urząd definiuje się powszechnie jako zespół składników materialnych i niematerialnych danych do pomocy organowi celem wykonywania przez niego jego zadań i kompetencji.[1] Na gruncie powołanego przepisu ordynacji wyborczej należałby w niniejszej sprawie poprzez urząd rozumieć budynek bądź zespół budynków oddanych organom policji celem wykonywania przez nie ich zadań i kompetencji. W związku z powyższym nie można jednoznacznie stwierdzić, że niedopuszczalne jest wykorzystywanie w celu kampanii wyborczej wszelkich budynków znajdujących się w zarządzie Policji. Stwierdzenie czy prowadzenie kampanii wyborczej w konkretnym budynku objęte jest omawianym zakazem każdorazowo poprzedzone winno być dokonaniem oceny czy budynek pozostaje w zarządzie Policji celem wykonywania zadań i kompetencji organów policji, a nadto czy faktycznie w tym celu jest wykorzystywany.Z uwagi na powyższe, Komendant Wojewódzki Policji nie mógł zakazać policjantom wykorzystywania na cele kampanii wszelkich obiektów znajdujących się  w zarządzie Policji wyborczej. Dopuszczalne jest bowiem wykorzystywanie w tym celu obiektów, które pomimo tego, że znajdują się w zarządzie Policji, nie służą wykonywaniu zadań i kompetencji jej organów. Wskazać jednak należy, iż w sytuacji gdy o udostępnieniu znajdującego się w zarządzie Policji obiektu w konkretnym przypadku pośrednio lub bezpośrednio decyduje Komendant, może on nie wyrazić zgody na udostępnienie lub skutecznie wpłynąć na inne podmioty aby takiej zgody nie wyraziły.  W takim jednak wypadku zakaz wykorzystywania obiektu na cele kampanii wyborczej może być adresowany nie do policjantów, którzy wnoszą o jego udostępnienie, ale do podległej Komendantowi instytucji, która obiekt może udostępniać.

4. Czy w świetle obowiązujących przepisów Komendant Wojewódzki Policji miał prawo zakazać Zarządowi NSZZ Policjantów zorganizowania spotkania kandydatami do objęcia urzędu Prezydenta miasta Poznania, a także wykorzystania w tym celu nieodpłatne udostępnionej  sali bankietowej hotelu „Olimpia” i wystąpienia na spotkaniu w mundurach?

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 1 ust 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, związek zawodowy jest niezależny w swojej działalności statutowej od pracodawców, administracji państwowej i samorządu terytorialnego oraz od innych organizacji. Z uwagi na powyższe, Komendant Wojewódzki Policji nie miał kompetencji wydać wiążącego polecenia organom związku zawodowego,  działającemu w ramach ustawowej i statutowej działalności związku. Z drugiej strony, ze względu na to, że członkowie związku są funkcjonariuszami policji, stosuje się do nich  zakazy, o których mowa w 7 ust 1 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o niektórych uprawnieniach pracowników urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz funkcjonariuszy i pracowników urzędów nadzorowanych przez tego ministra, a które zostały omówione w pkt. 1 niniejszej opinii. W związku z tym, mogli oni wziąć udział w organizowanym przez NSZZ Policjantów spotkaniu wyborczym, pod warunkiem, że ich udział w tym spotkaniu nie stwarzał ryzyka wykorzystania ich autorytetu urzędowego do celów pozasłużbowych. Podczas spotkania, a także w trakcie jego organizacji powinni zachować bezstronność, powstrzymać się od wyrażania  swoich prywatnych opinii politycznych, które w sytuacji gdy spotkanie organizuje NSZZ Policjantów mogłyby być postrzegane jako poglądy ogółu funkcjonariuszy Policji a w także powstrzymać się od jakichkolwiek innych działań mogących sugerować, że Policja preferuje któregokolwiek z kandydatów, partię bądź jej program.Z dostarczonej opiniującym dokumentacji wynika, iż w chwili wydawania zakazu angażowania się policjantów w kampanię wyborczą, Komendant nie mógł stwierdzić czy w niniejszej sprawie istniało uzasadnione zagrożenie wykorzystania autorytetu urzędowego policjantów do celów pozasłużbowych. Na spotkanie zaproszono bowiem obu kandydatów na Prezydenta Miasta Poznania, a z zapowiedzi wynikało, że jego tematyka mieścić się będzie w zakresie statutowych i ustawowych celów NSZZ Policjantów. W związku z powyższym, Komendant nie miał prawa zakazać NSZZ Policjantów organizacji spotkania, a funkcjonariuszom Policji będącym członkami organów związku wzięcia w nim udziału. Odrębnym zagadnieniem jest to, że gdyby podczas spotkania policjanci dopuścili się naruszenia ustawowego zakazu wykorzystywania autorytetu urzędowego do celów pozasłużbowych, mogliby zostać pociągnięci do odpowiedzialności dyscyplinarnej za naruszenie dyscypliny służbowej w oparciu o art. 132 ust 2 ustawy o Policji. Zakazanie policjantom używania munduru, należy w niniejszej sprawie ocenić jako dopuszczalne, stosownie do pkt II niniejszej opinii. Nie miało natomiast uzasadnienia w przepisach prawa zakazanie wykorzystania  do celów spotkania wyborczego sali bankietowej hotelu „Olimpia” znajdującego się w zarządzie Policji. Sala bankietowa, nie jest bowiem urzędem, a zatem zorganizowanie w niej spotkania wyborczego nie narusza zakazu, o którym mowa w 65 ust 2 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. Niezależnie od tego podkreślić należy, że jeśli to Komendant jest gospodarzem obiektu i z tego tytułu decydował o jego udostępnianiu osobom trzecim, miał prawo nie wyrazić zgody na jego udostępnienie.

dr Krystian M. Ziemski

radca prawny

 

tytul_szukaj
tytul_zegar
04:00:39
tytul_kalendarz
Marzec 2024
Pn Wt Śr Cz Pt So Nd
        123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
tytul_zwiazek
mapka
tytul_zwiazek
galeria
tytul_zwiazek
Czy rząd dotrzyma słowa i do policjantom podwyżki w wysokości 20%?
TAK
NIE
TRUDNO POWIEDZIEĆ
dzielnik


ZW NSZZ P -ZG NSZZ Policjantów otrzymał w dniu 8 marca projekt zmiany ustawy o Policji, którego celem jest zwiększenie efektywności naboru do służby.WIĘCEJ W AKTUALNOŚCIACH!