Społeczna Inspekcja Pracy - narzędziem związku

Społeczna inspekcja pracy jest służbą społeczną pełnioną przez pracowników, mającą na celu zapewnienie przez zakład pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz ochronę uprawnień pracowniczych, określonych w przepisach prawa pracy - ustawa z 24 czerwca 1983 r.o społecznej inspekcji pracy (Dz. U. z dnia 30 czerwca 1983 r.)

Niestety nie we wszystkich zarządach wojewódzkich NSZZ Policjantów funkcjonuje Zakładowy Społeczny Inspektor Pracy. Z całym szacunkiem dla wiedzy inspektorów BHP - to jednak z uwagi na podległość służbową zasadniczo różnią się od ZSIP, który jest istotnym narzędziem w pracy związkowej.
O korzyściach, jakie płyną z powołania ZSIP pisze Lucjan Dutkiewicz, który pełni funkcję Zakładowego Społecznego Inspektora Pracy już od 10 lat!

Powołanie Zakładowego Społecznego Inspektora Pracy w Zarządzie Wojewódzkim NSZZ Policjantów woj. wielkopolskiego w 2001 roku umożliwiło związkowi rzeczywiste oddziaływanie w obszarze warunków służby, pracy. Działalność ZSIP w początkowej fazie jego funkcjonowania spotkała się z dużym zainteresowaniem zarówno po stronie pracodawcy jak również samych związkowców i całej rzeszy zatrudnionych w obszarze Policji.
Stwierdzone nieprawidłowości ujawniły szereg niedomagań w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, a w szczególności :
- niedostosowane stanowiska do pracy z monitorami ekranowymi, na których przekroczone zostały dopuszczalne normy czasu pracy,
- braki w wyposażeniu w przedmioty i środki ochrony osobistej,
- braki w szkoleniu,
- brak wymaganych środków na profilaktykę zdrowotną,
- zdewastowane sanitariaty i ich wyposażenie,
- brak wymaganego zaplecza socjalnego,
- braki w środkach czystości i higieny osobistej,
- zaniedbane obiekty, pomieszczenia służbowe, stanowiska pracy i ich wyposażenie,
- niedostosowane do aktualnych potrzeb środki transportu,
- problemy w relacjach międzyludzkich, a zwłaszcza na linii przełożony - podwładny,
- wadliwe rozwiązania w zakresie ochrony prawnej,
- brak poszanowania godności w zatrudnieniu,
- nadmierne obciążanie obowiązkami służbowymi,
- nie respektowanie norm czasu pracy, ilości dyżurów itp.,
- nie zapewnianie norm powierzchniowych w pomieszczeniach służbowych,
- problemy z zapewnieniem należnych urlopów z tytułu uciążliwych warunków służby, pracy,
- trudności w zapewnieniu posiłków i napojów profilaktycznych w naturze,
- niedostateczne zaopatrzenie w niezbędne artykuły biurowe,
- brak nadawania należytej rangi dla spraw BHP i Ochrony Przeciwpożarowej przez pracodawców,
- brak budowania świadomości z zakresu bezpieczeństwa służby, pracy oraz pojawiających się zagrożeń,
- wywoływanie zjawiska patologii poprzez tolerancję sytuacji zagrażających zdrowiu, a nawet życiu osób pozostających w zatrudnieniu,
- nieumiejętne wypełnianie funkcji zarządczych wyższego poziomu, których celem jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, a tym samym sprowadzanie w
sposób bezpośredni oraz pośredni zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi, które w przyszłości będą skutkować bardzo niekorzystnymi zastępstwami zdrowotnymi wywołanymi czynnikami szkodliwymi w miejscu pracy.

Wykazywane przez ZSIP nieprawidłowości, bezpośrednio adresowane do pracodawcy doprowadziły do poprawy warunków na wielu stanowiskach, co niewątpliwie wpłynęło na poprawę bezpieczeństwa w zatrudnieniu. Warto podkreślić, że działania ZSIP pozostają w zgodzie z zapisami ustawy o związkach zawodowych oraz innymi przepisami odnoszącymi się do BHP. Jak widać z powyższego - wachlarz zagadnień, w których kontrola w wykonaniu Zakładowego Społecznego Inspektora Pracy i sporządzane na jej podstawie zalecenia mogą poprawić stan bezpieczeństwa i higieny pracy - jest bardzo szeroki. Nieprzypadkowo Państwowa Inspekcja Pracy przykłada dużą wagę do roli Zakładowych Społecznych Inspektorów Pracy, których praca nie podlega naciskom służbowym a wydawane zalecenia są z pozycji oddolnej, z poziomu miejsca służby, stanowiska pracy.  Dlatego powołanie w każdym Zarządzie Wojewódzkim Zakładowego Społecznego Inspektora Pracy jest tak istotne.

asp.sztab.inż. Lucjan Dutkiewicz

http://pl.wikipedia.org/wiki/Spo%C5%82eczny_inspektor_pracy

P.S. Powołanie Społecznego Inspektora Pracy jest wyłącznym uprawnieniem zakładowych organizacji związkowych, a jego wybór odbywa się  w trybie określonym przez ustawę o SIP z 1983 roku. Działalność SIP może być kontrolowana przez organ, który go wybrał. Pod względem wykonywania swoich obowiązków SIP jest niezależny od pracodawcy, a tym samym od etatowej służby BHP.
W Policji dotychczas powoływano społecznych inspektorów pracy w Poznaniu, Opolu, Katowicach, Warszawie, Bydgoszczy, Łodzi, Radomiu, Lublinie, Rzeszowie, Olsztynie. Podejmowane przez SIP czynności pozwoliły ujawnić szereg nieprawidłowości odnoszących się do warunków służby, pracy, a zastosowane środki prawne, przysługujące na podstawie ustawy tj. zalecenia i uwagi zobowiązywały pracodawców do ich realizacji.