Jest już dostępny pełen zapis posiedzenia Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, na którym wiceminister MSW złożył informację na temat zmian w Policji i przygotowań do Euro 2012'

W posiedzeniu Komisji udział wzięli:
Zastępca komendanta stołecznego Policji Tadeusz Bereda
Przewodniczący poseł Marek Biernacki /PO/
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Michał Deskur
Komendant główny Policji Marek Działoszyński
Poseł Artur Górski /PiS/
Poseł Tomasz Kaczmarek /PiS/
Poseł Mariusz Kamiński /PiS/
Komendant główny Państwowej Straży Pożarnej Wiesław Leśniakiewicz
Dyrektor Głównego Sztabu Policji Krzysztof Lis
Poseł Mirosław Pawlak /PSL/
Zastępca komendanta głównego Straży Granicznej Tomasz Pest
Poseł Jerzy Polaczek /PiS/
Poseł Ireneusz Raś /PO/
Poseł Zbigniew Sosnowski /PSL/
Naczelnik wydziału w Departamencie Analiz i Nadzoru MSW Robert Szlachta
Poseł Marek Wójcik /PO/
Poseł Stanisław Wziątek /SLD/
Poseł Jarosław Zieliński /PiS/

Posiedzenie Komisji rozpoczęło się od wystąpienia podsekretarza stanu w MSW Michała Deskura, później członkowie Komisji zadawali pytania. Prezentujemy niektóre z nich. Wśród bowiem typowo politycznych problemów, o które pytali posłowie, zwraca uwagę między innymi pytanie posła Zbigniewa Sosnowskiego dotyczące odpłatności za pracę służb mundurowych w godzinach ponadwywmiarowych. Pełen zapis posiedzenia znajduje się pod poniższym linkiem:

http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/biuletyn.xsp?documentId=BCD08E8D467785C0C12579A00047CE26

Pierwsze pytanie zadał sam przewodniczący Komisji Marek Biernacki (PO):
Prosiłbym o przedstawienie Komisji przesłanek, które legły u podstaw decyzji personalnych. Wnoszę o to w imieniu wszystkich członków Komisji, ponieważ wiem, że posłowie będą poruszali to zagadnienie. Przeprowadzone zmiany są szerokie, a więc zakładam, że mogą być dwa uzasadnienia: albo nie sprawdziła się cała Komenda Główna, albo jest inna koncepcja funkcjonowania Policji i jej przygotowania do EURO 2012. Dlatego zmiana musiała być przeprowadzona. Tak wygląda moja uwaga, a jednocześnie prośba o ustosunkowanie się do zagadnienia przez przedstawiciela resortu spraw wewnętrznych.

Poseł Stanisław Wziątek (SLD)
Poczucie bezpieczeństwa, już w tej chwili, jest lekko nadwyrężone,gdy zauważamy, tak daleko idące zmiany kadrowe, które nastąpiły w Policji. Wtedy, gdy pan minister Cichocki dokonał zmiany na stanowisku wiceministra spraw wewnętrznych, uwierzyłem panu ministrowi, wielu z nas uwierzyło, że nie będzie to miało żadnego wpływu na przygotowania do EURO 2012. Pamiętajmy, że trwały one przecież już wcześniej. Gdy odwołano komendanta głównego Policji, również mieliśmy przekonanie, że nie wpłynie to na stan przygotowań do EURO. Ale jeżeli zmienia się czterech zastępców komendanta głównego, zaczynają się pojawiać wątpliwości. Te wątpliwości są tym większe, gdy dowiadujemy się w tej chwili, że przed dwoma dniami odszedł ze stanowiska komendant stołecznej Policji, który miał duże doświadczenie, gdyż najwięcej różnego rodzaju działań związanych z zabezpieczeniem imprez odbywało się w Warszawie. Wraz z nim, z tego, co wiemy, ma odejść jeden z zastępców. Wiemy, że odszedł komendant rejonowy ze Śródmieścia i jego zastępca. Ma złożyć lub już złożył wniosek o odejście szef oddziałów prewencji. Wiemy, że ze służby odchodzą naczelnicy wydziałów komunikacji. Jeżeli mamy świadomość, że zmiany dotkną wielu oficerów średniego szczebla, którzy dotychczas zdobywali doświadczenie i byli szkoleni pod kątem przygotowania EURO 2012, to ma to prawo budzić nasze wątpliwości i niepokój. To pan, panie ministrze, wspólnie z panem ministrem Cichockim będziecie ponosić odpowiedzialność za to, co może się podczas EURO wydarzyć. Jednak ta odpowiedzialność jest także odpowiedzialnością naszego kraju. Tworzy ona dobry wizerunek Polski w Europie i na świecie. W związku z tym, wypełniając funkcję kontrolną Sejmu, nie koncentrujemy się bynajmniej na znajdowaniu słabości, lecz wskazujemy na aspekty, które mogą stanowić słabe ogniwo systemu. System może zostać przygotowany bardzo dobrze. Można go wzbogacić o narzędzia oddziaływania technicznego, ale może się okazać, że jego najsłabszym ogniwem jest człowiek. Może tak być, zwłaszcza że w 2011 r. odeszło ze służby około 6 tys. policjantów. W komendzie stołecznej mamy w tej chwili 10%, to jest około 1000 wakujących stanowisk policjantów. Jest wprawdzie duże zainteresowanie przyjęciem do służby w Policji, ale nawet jeżeli zechciałby pan, panie ministrze, przyjąć dużą liczbę nowych policjantów, to nie zdąży ich pan odpowiednio wyszkolić przed rozpoczęciem EURO 2012. Pytanie brzmi: jak w tych warunkach, aspekt funkcjonariusza, człowieka zagra na takim poziomie, żeby zapewnić stosowny poziom bezpieczeństwa? Jeszcze raz podkreślam, życzymy panu sukcesu, panie ministrze. Chcemy, żeby to był sukces nas wszystkich, ale czy nie jest to zbyt duże ryzyko. Jak przy takim ryzyku chcecie państwo rozwiązać te problemy, o których powiedziałem? Chciałbym także prosić pana ministra o wskazanie tych aspektów, które – być może – nie zostały przez pana wyartykułowane, a które pan zna. Z pewnością powiedział pan o tym, co zostało zrobione, ale gdyby zechciał pan powiedzieć nam o tym, co nie zostało zrobione i co jest słabością, na którą należy zwrócić uwagę i wyeliminowanie której możemy wspomóc my – posłowie i polski parlament, to chętnie o tym posłuchamy.

Poseł Jarosław Zieliński (PiS):
Podzielam niepokój, który został wyartykułowany w wypowiedzi pana przewodniczącego, a następnie pana posła Wziątka, odnoszący się do zmian kadrowych w Policji. Powinniśmy jednak mieć świadomość, że na sali nie ma adresatów naszych pytań. Nie można naszych gości przepytywać, dlaczego są w tym miejscu, w którym się znajdują, ponieważ to nie oni powoływali się na stanowiska. Uczynił to ktoś, kto miał do tego uprawnienia i stosowne kompetencje. Nasze pytania powinniśmy kierować do premiera i do ministra Cichockiego, a nie do panów komendantów czy też pana podsekretarza stanu Deskura.
Miałbym cały szereg pytań dotyczących zmian kadrowych, ale na razie zawieszam ich postawienie, ponieważ nie są one kierowane do naszych gości. Jesteście panowie dziś z nami, bo zostaliście powołani, dlatego powinniśmy z wami rozmawiać o waszych zadaniach, a nie o tym, dlaczego nastąpiły zmiany kadrowe i co maiły one przynieść w zamyśle premiera i ministra Cichockiego. Skala zmian jest jednak zastanawiająca i rodzi w związku z tym liczne pytania.
W tym, o czym mówił pan minister niepokoi mnie jeszcze coś innego. Miejmy świadomość, że do rozpoczęcia EURO pozostało bardzo niewiele czasu. Gdy słuchałem wypowiedzi pana ministra, dość ogólnikowej, to miałem wrażenie, że przeniosłem się w czasie dwa lata wstecz. Gdyby taka wypowiedź pojawiła się przed dwoma laty, to mój niepokój byłby mniejszy lub nie byłoby go w ogóle. Natomiast dziś oczekiwałbym przedstawienia bardzo konkretnych planów realizacyjnych. Powiedziałbym nawet, że chodzi o plany operacyjne, które powinny być przygotowane. Wszystkie działania należy już zapinać na ostatni guzik.
Czasu pozostało bardzo niewiele. To, co nam się prezentuje sprawia wrażenie, jakby całość działań była jeszcze w lesie. Od nowa słyszymy to samo, teoretyczne rozważania, dopiero planowane działania, dalekie jeszcze od wersji finalnej. Mam nadzieję, że konkretniej przedstawią nam problemy komendant główny Policji i komendanci pozostałych służb. Być może ze strony pana ministra był to jedynie wstęp, a rozwinięcie tematu nastąpi ze strony panów komendantów. Jeżeli tak będzie, to moja ocena się zmieni. Ponieważ jednak na razie konkretów jest bardzo mało, to nasz niepokój będzie narastał.
Panie ministrze, jeśli jednak można pana prosić, żeby powiedział pan coś więcej od siebie lub upoważnił do odpowiedzi panów komendantów, to miałbym kilka pytań. Po pierwsze, co zostało już tutaj wywołane, chciałbym wiedzieć, jak pan ocenia, panie ministrze, dotychczasowy stan przygotowań, jeśli chodzi o bezpieczeństwo EURO 2012?
Toczyły się przecież przygotowania, prowadzono różne działania, całość spraw została panu przekazana na pewnym etapie realizacji przez osoby, które zajmowały stanowisko przed panem. Jak panowie to oceniacie? Czy w waszej ocenie było to prowadzone wystarczająco intensywnie, czy dużo zostało jeszcze do zrobienia? Co konkretnie należy zrobić, a co już nie budzi pana wątpliwości i można uznać, że zostało odpowiednio przygotowane? Co czeka na uruchomienie działań systemowych, a co wymaga działań intensywniejszych? Tak wygląda pierwsze zagadnienie.
Drugie pytanie dotyczy sposobu zorganizowania przygotowań. Powiedział pan, panie ministrze, o komitecie do spraw bezpieczeństwa. Proszę powiedzieć, jak to dziś działa?
Gdy na pana miejscu był pan minister Rapacki, to dzielił się z nami wiedzą na ten temat. W poprzedniej kadencji Sejmu badaliśmy tę sprawę na posiedzeniu Komisji do Spraw Służb Specjalnych, której byłem członkiem. Rozpatrywaliśmy zagadnienie także od tej strony mniej jawnej. Wiedzieliśmy, jakie są schematy działania i jak wyglądają procedury przygotowań. Chciałbym zapytać, czy coś się zmieniło w tej sprawie? Jak to działa teraz? Kto i za co odpowiada? Jest to przecież pytanie bardzo podstawowe: kto odpowiada za poszczególne obszary przygotowań?
Kolejne pytanie dotyczy tego, jak jest zorganizowane współdziałanie służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, które podlegają ministrowi spraw wewnętrznych? Chodzi o służby mundurowe. Oprócz tych, których przedstawiciele są dziś na sali mam na myśli także Biuro Ochrony Rządu. W trakcie EURO będą odbywały się przecież wizyty osób, które wymagają specjalnej ochrony. Jak wygląda współdziałanie ze służbami specjalnymi,które posiadają własną sferę odpowiedzialności w zakresie przygotowań? Jak to wygląda w przypadku ABW? Pan minister mówił wprawdzie o CAT, ale jest to zaledwie jedna z komórek organizacyjnych ABW. Chodzi o ustawowe działania poszczególnych służb specjalnych w zakresie, który wyznacza tak duża impreza, jak EURO 2012.
Krótko mówiąc, pytania można mnożyć, ale chciałbym usłyszeć konkretne odpowiedzi, które będą przypominały plan działań operacyjnych, przygotowany i czekający na wdrożenie, kiedy nadejdzie czas mistrzostw. Nie mogę się oprzeć wrażeniu, że to, o czym mówił pan minister jest jedynie swoistą filozofią, która nawet ładnie brzmi, ale jest daleka od stanu, który pozwoli na sięgnięcie po określone siły i środki w konkretnych sytuacjach, zawiera opisaną odpowiedzialność konkretnych osób. Dopiero taki plan uspokoi nas wszystkich. Wiemy, z jak wielkim przedsięwzięciem mamy do czynienia. W naszym kraju taka impreza ma miejsce po raz pierwszy. Zdajemy sobie sprawę, jak wiele od niej zależy, zarówno w aspekcie bezpieczeństwa, jak i wizerunku, który Polska będzie miała po mistrzostwach. Zawody odbędą się na pewno, ale jaki obraz Polski pozostanie po nich, zależy w znacznym stopniu od tego, jak się do mistrzostw przygotujemy. Bardzo duże znaczenie ma ta strona przygotowań, za którą panowie ponosicie odpowiedzialność.

Poseł Zbigniew Sosnowski (PSL):
Szanowny panie przewodniczący, panie ministrze, panie i panowie posłowie, panowie komendanci, panie i panowie! Moje pytania kieruję do pana ministra. W swojej wypowiedzi zwrócił pan uwagę na fakt, że do pomocy polskim policjantom przybędzie do naszego kraju wielu policjantów z całej Europy. Chciałbym zapytać o to, jakie uprawnienia będą mieli ci policjanci? Chodzi także o ich uprawnienia w stosunku do obywateli polskich. Chciałbym także wiedzieć, czy będą posiadali oni uprawnienia procesowe? Drugie pytanie, które chcę postawić, nie wynika z dzisiejszej informacji, ale z posiadanej przeze mnie wiedzy. Jest rzeczą wiadomą, że główny ciężar odpowiedzialności za bezpieczeństwo w Polsce podczas EURO wezmą na siebie wszystkie służby mundurowe.
Dziś już wiemy, że funkcjonariusze różnych służb mundurowych będą zmuszeni do pracy w godzinach ponadwymiarowych. Jest to rzecz zrozumiała. Wiąże się z tym jednak mały problem. Chciałbym, żeby pan minister powiedział, czy zwrócił już na to uwagę i czy mógłby powiedzieć, jak będzie wyglądała wypłata za nadgodziny w różnych służbach mundurowych? Mam na myśli przede wszystkim koszty nadgodzin realizowanych przez strażaków z Państwowej Straży Pożarnej. Warto się nad tym zastanowić, ponieważ strażacy mogą zostać pokrzywdzeni, jeśli nie wprowadzi się szczególnych rozwiązań.
Trzecie pytanie w części wyjął mi z ust pan poseł Wójcik, który zwrócił uwagę na granice wewnętrzne, a ja chciałbym zwrócić uwagę na fakt, że granica Polski z Ukrainą
nie ma charakteru granicy wewnętrznej, lecz jest granicą zewnętrzną Unii Europejskiej. Wiadomo, że granice Ukrainy z pozostałymi krajami są znacznie mniej szczelne,
niż nasza granica. W związku z tym pytam się, czy są przewidywane szczególne formy ochrony granicy z Ukrainą, tym bardziej że będzie to granica, którą kibice będą przemierzać i w jedną, i w drugą stronę. Obawiam się, że może tamtędy przebiegać główny szlak zagrożeń, także w sferze bezpieczeństwa.

Poseł Artur Górski (PiS):
Panie przewodniczący, panie ministrze, panuje przeświadczenie, że nie da się bezpiecznie zorganizować Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012 bez funkcjonowania ogólnopolskiego cyfrowego systemu łączności radiowej TETRA. Wiadomo, że przetarg na ten system, na jego pierwszy etap, został rozpisany we wrześniu 2010 r. i mówi się, że był to ostatni moment, żebyśmy zdążyli z realizacją projektu. Wiemy także, że w roku kolejnym, czyli już ubiegłym, ten przetarg został unieważniony. Taka informacja wypłynęła ze strony pana ministra Kołodziejczyka, wówczas podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. W pierwszym etapie system ten miął objąć miasta, w których byłyby rozgrywane mecze piłki nożnej. W związku z tym chcę zapytać, jakie alternatywne rozwiązania w tym względzie gwarantuje Ministerstwo Spraw Wewnętrznych? Przechodzę do drugiego zagadnienia. Kwestie bezpieczeństwa to także, być może, pewna możliwość zarobienia przez prywatne firmy ochroniarskie. Wiem, że jest zainteresowanie ze strony tych firm działalnością polegającą na ochranianiu Mistrzostw Europy. Moje pytanie wiąże się z tą kwestią. Czy, zdaniem pana ministra, prywatne firmy ochraniarskie zostaną włączone w proces ochrony EURO 2012? Jeżeli tak, to na jakiej zasadzie? Kto będzie wyłaniał te firmy? Czy będzie to leżeć w gestii poszczególnych miast, czy będzie o tym decydował resort? Jak będzie wyglądała współpraca pomiędzy firmami ochraniarskimi i policją, jeżeli faktycznie do niej dojdzie?

Poseł Tomasz Kaczmarek (PiS):
Panie przewodniczący, panie ministrze, panowie oficerowie, szanowni państwo! Na ostatnim posiedzeniu naszej Komisji pan minister Cichocki wskazał na istotną rzecz w postaci kontroli cywilnej nad Policją i poszczególnymi służbami. Dlatego moje pytanie kieruję do panów komendantów. Mówiliśmy dziś o zmianach na stanowiskach kierowniczych. Jestem zainteresowany, czy takie zmiany już nastąpiły, albo mają nastąpić na stanowiskach kierowniczych w Centralnym Biurze Śledczym? Jak szerokie będą te zmiany?
Na początku swego wystąpienia pan minister wskazał na istotną rzecz, którą jest dyskretne zabezpieczenie imprezy EURO 2012. Chciałbym się dowiedzieć, jak należy rozumieć tę wypowiedź. Czy chodzi o to, że w sposób szczególny i ponadprzeciętny będą realizowały swoje zadania piony operacyjne, Centralne Biuro Śledcze i poszczególne zarządy, takie jak Zarząd Operacji Specjalnych, czy też zarząd odpowiedzialny za prowadzenie obserwacji? Czy w tych jednostkach przewiduje się wzrost liczby etatów funkcjonariuszy?

Poseł Mariusz Kamiński (PiS):
Panie ministrze, chciałbym zapytać, kto – konkretnie i personalnie – odpowiada w rządzie za koordynację prac związanych z zabezpieczeniem EURO 2012 w kontekście bezpieczeństwa?
Czy tą osobą jest pan? Do tej pory miałem wrażenie, że jest to generał Rapacki. Czy pan zastąpił pana generała Rapackiego i ponosi personalnie odpowiedzialność za to, co się niedługo wydarzy w Polsce? To jest moje pierwsze pytanie. Kolejna sprawa to komitet do spraw bezpieczeństwa. Kto stoi na czele tego komitetu?
Kolejne pytanie odnosi się do chaosu informacyjnego, który w ostatnim czasie się pojawił. Mniej więcej przed tygodniem odbyło się u prezydenta Komorowskiego posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Po tym posiedzeniu do opinii publicznej dotarła informacja, że to pani minister sportu Mucha ma odpowiadać za koordynację spraw związanych z bezpieczeństwem podczas EURO. Byłaby to sytuacja groteskowa, ale chciałbym, żeby pan tę informację potwierdził lub ją zdementował.
Kolejna sprawa ma znaczenie fundamentalne.

Pana rząd, panie ministrze, doprowadził do sytuacji bardzo poważnego rozchwiania w służbach mundurowych. Ciągle w sposób nieodpowiedzialny zapowiadacie od kilku lat reformę emerytur mundurowych, co powoduje, że wielu doświadczonych funkcjonariuszy odchodzi z Policji i innych służb mundurowych. W ostatnim czasie, po exposé premiera Donalda Tuska, doszło do chorej sytuacji, zupełnie absurdalnej i nieprzyzwoitej. Służby mundurowe zostały podzielone na lepsze i gorsze. Uznano, że Policja i wojsko dostaną podwyżki w wysokości 300 zł, a Straż Graniczna i Państwowa Straż Pożarna tych podwyżek nie dostanie. Podobnie ze Służbą Więzienną, która akurat panu nie podlega. Spowodowało to oczywisty i całkowicie usprawiedliwiony protest funkcjonariuszy. Mam na myśli Straż Graniczną i Straż Pożarną oraz solidarny protest innych służb mundurowych. Chwała tym funkcjonariuszom Policji, którzy biorą udział w protestach, ponieważ mamy do czynienia z sytuacją skandaliczną i niedopuszczalną.
Czy nie obawia się pan, że w trakcie EURO lub przed jego rozpoczęciem dojdzie do kolejnych protestów służb mundurowych, gdyż nie jesteście w stanie rozwiązać żadnych problemów? Rząd jedynie generuje problemy i konflikty.
Czy jako minister nadzorujący służby mundurowe podległe Ministrowi Spraw Wewnętrznych może pan spojrzeć w oczy przedstawicielom Straży Granicznej i Państwowej Straży Pożarnej? Czy naprawdę chce nas pan przekonać, że ci funkcjonariusze nie narażają życia i zdrowia? Czy nie uważa pan, że ich protesty są słuszne i uzasadnione i nasilą się przed EURO? Głoszone przez nich postulaty są przecież słuszne. Do nowych protestów może dojść. Co pan nam może powiedzieć na ten temat? Jak zamierzacie unormować sytuację w służbach odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa?
I pytanie na zakończenie. Jak głęboko jesteście państwo zaawansowani w przygotowaniach do tego, co może wydarzyć się w Polsce przy okazji EURO? Mówi pan, że do naszego kraju może przybyć 1 mln, 2 mln lub 3 mln osób. W związku z tym, jako poseł z Warszawy, mam do pana konkretne pytanie. Czy macie już symulację, ile osób z zewnątrz będzie w Warszawie w tych dniach, kiedy będą rozgrywane zawody w ramach EURO? Czy zrobiliście kalkulację, ile jest miejsc noclegowych w Warszawie? Czy jest różnica pomiędzy liczbą osób, które mają przybyć do stolicy a liczbą miejsc noclegowych, z których mogą skorzystać? Co zrobić z nadmiarem ludzi, którzy tu przybędą? Czy jesteście w stanie zapewnić im jakikolwiek nocleg w Warszawie? To przecież też wiąże się z bezpieczeństwem. Na tym przykładzie chciałbym zobaczyć, jak bardzo jesteście zaawansowani w realnych przygotowaniach do tego, co ma się wydarzyć w naszym kraju.

http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/biuletyn.xsp?documentId=BCD08E8D467785C0C12579A00047CE26