Zadłużeni lokatorzy wojskowi

W ciągu  ostatniego 1,5 roku Zespół Zarządzania Nieruchomościami, który był spółką Wojskowej Agencji Mieszkaniowej, odnotował 31 przypadków zlicytowanych zadłużonych lokali wspólnot mieszkaniowych. Natomiast należności przeterminowane od osób zajmujących lokale w zasobie Wojskowej Agencji Mieszkaniowej wyniosły na koniec 2012 r. ok. 112 mln zł.

W ubiegłym tygodniu Trybunał Konstytucyjny wydał ważne orzeczenie dotyczące  zadłużonych lokatorów wspólnot mieszkaniowych. Uznał, że zaskarżony art. 16 ustawy z 1994 r. o własności lokali nie narusza prawa własności, a sprzedaż zadłużonego mieszkania na podstawie tego przepisu jest niezbędna dla ochrony wolności i praw pozostałych właścicieli lokali, a także dla ochrony porządku publicznego.

Skargę do TK złożył właściciel mieszkania z Mielca, który nie godził się na to, by wspólnota mieszkaniowa je zlicytowała z powodu długotrwałego zalegania z zapłatą należnych opłat. Mężczyzna nie uiszczał ich od samego początku, odkąd kupił mieszkanie od państwa. W skardze do TK właściciel twierdził, że taka przymusowa sprzedaż mieszkania narusza gwarantowane mu przez konstytucję prawo własności, a także zasadę proporcjonalności, bo sankcja jest nadmierna i nieproporcjonalna do przewinienia.

W sprawie, która leżała u źródła rozprawy przed TK, mieszkanie do tej pory nie zostało zlicytowane. Rok temu komornik rozpoczął czynności egzekucyjne, ale właściciel mieszkania wystąpił z powództwem przeciwegzekucyjnym i sprawa jest obecnie rozpatrywana w sądzie II instancji, który z wydaniem wyroku nie powinien mieć problemu.

31 licytacji lokali

Sprawa co prawda nie dotyczyła lokatora z wojskowego środowiska, ale tysiące żołnierzy, emerytów wojskowych  oraz  pracowników cywilnych resortu obrony narodowej wykupiło lokale od państwa, czyli Wojskowej Agencji Mieszkaniowej (WAM). Ci, którzy nabyli  swoje lokale na własność utworzyli wspólnoty. Większość z nich jest administrowana przez Zespół  Zarządzania Nieruchomościami, byłą spółkę - córkę WAM, obecnie sprywatyzowaną.  W sumie, w zarządzenie ZZN jest ok. 3000 wspólnot.  Ile wynosi  zadłużenie przeterminowane? – Takich danych nie mamy – informuje Piotr Zabrzyjewski, główny specjalista ds. zarządzania nieruchomościami w Biurze Zarządu Spółki. – To zarządy wspólnot prowadzą postępowanie w sprawie zadłużenia swoich członków. – dodaje Zabrzyjewski.  

Wspólnoty na ostateczny krok decydują się w ostateczności, gdy nie pomagają perswazje i ponaglenia. Sprawa zadłużonego lub uciążliwego lokatora jest wtedy kierowana do sądu, którzy po zbadaniu każdego wniosku decyduje o licytacji lokalu. Dochodzi do tego po prawomocnych wyrokach. Z danych uzyskanych z 17 oddziałów ZZN na ogółem 22 wynika, że w okresie od stycznia 2012 r. do połowy 2013 r. zlicytowano 31 lokali, z tego najwięcej w rejonie białostockim ( 5), Warszawa – Zachód  i Zielonej Górze.  Ale np. rejonie lubelskim  - nie odnotowano ani jednego  przypadku.

 Zadłużeni lokatorzy na 112 mln zł

- Należności przeterminowane od osób zajmujących lokale w zasobie mieszkaniowym WAM systematycznie maleją - poinformowała Magdalena Wojciechowska, rzecznik WAM.  Chodzi o lokale niewykupione i kwatery wyłączone ze sprzedaży. Długi wojskowych lokatorów  wynosiły na koniec 2012 r. 111,7 mln zł.  W 2010 r. było to  128,1 mln zł a w 2011 r. – 123,2 mln zł.  Należy dodać, że WAM w ostatnich latach sprzedawała ok. 5-6 tysięcy mieszkań.  Tym niemniej, w zasobie Agencji pozostaje na dzień 31 lipiec 2013 r. ok. 23 tys. lokali, z tego nie wszystkie są przeznaczone  do sprzedaży. Na jedno mieszkanie przypada ok. 5,2 tys. należności przeterminowanych. Ponadto  dochodzą lokatorzy z kwater, których użytkownikami są żołnierze zawodowi. Nie wszyscy płacą w terminie. Na  wysoki stan zadłużenia wpłynęła m.in. trudna sytuacja bytowa  i materialna wojskowego środowiska, bo kto mógł to raczej wykupił lokal, a także zakończenie spraw sądowych (naliczanie odsetek odbywa się od dnia   wniesienia pozwu oraz  kosztów sądowych). Ponadto  WAM  ma prawo naliczać 150 proc.  wartości należnych opłat, bez należności czynszowych wobec osób, które  utraciły prawo do lokalu za każdy rozpoczęły miesiąc. 

Mieszkać bez długów 

 - Nie eksmitujemy lokatorów, raczej staramy się z nimi dogadywać – zapewniła Wojciechowska. Zdaniem Agencji, na zmniejszenie zadłużenia lokatorów wpłynęły podejmowane przez WAM  akcje informacyjne oraz realizowany od kilku lat program „Mieszkać bez długów”. Przypominamy, że jest  on adresowany do tych  osób, które mają co najmniej 3 miesięczne zaległości w płatnościach czynszowych.  Warunkiem  skorzystania z tego programu  jest wypełnienie odpowiedniego wniosku z prośbą o rozłożenie długu na raty i przesłanie do oddziału regionalnego WAM.
 

Co daje  lokatorowi dogadanie się z Agencją i rozłożenie spłaty zadłużenia na raty?  Przede wszystkim:

• utrata statusu „dłużnika", która niejednokrotnie umożliwia skorzystanie z pomocy społecznej oraz innych form wsparcia,
• zawieszenie, a w konsekwencji umorzenie trwających postępowań egzekucyjnych,
• wstrzymanie procedury zmierzającej do wykwaterowania czy też eksmisji z zajmowanego lokalu,
• brak dodatkowych kosztów: egzekucyjnych, sądowych, komorniczych,
• wstrzymanie naliczania odsetek ustawowych,
• możliwość cofnięcia wypowiedzenia w przypadku, gdy nie doszło do rozwiązania umowy najmu.
• pomoc w uzyskaniu  dodatku mieszkaniowego.

WAM chwali się, że te działania są skuteczne. W 2010 r. odzyskano ponad 29 mln zł; w 2011 ponad 35 mln zł a w 2012r. ponad 45 mln zł. R.Ch.

Foto: Archiwum WAM