Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości, został 16 grudnia 2013 r. wysłany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych.

To część największej reformy prawa karnego od 1927 r. zmieniającej politykę karania i zakładającej wyeliminowanie nadużyć związanych z karą więzienia w zawieszeniu (obecnie to ponad 55 proc. wszystkich orzekanych kar, często wielokrotnie wobec tej samej osoby).

Celem projektu jest zwiększenie udziału kar wolnościowych w orzeczeniach sądów. Kara pozbawienia wolności będzie zarezerwowana dla bardzo poważnych przestępstw albo dla sprawców, którzy nie rokują poprawy. Natomiast za mniej poważne przestępstwa w pierwszej kolejności będą orzekane kary wolnościowe, takie jak grzywna lub kara ograniczenia wolności. Po zmianach kara ograniczenia wolności będzie mogła być połączona np. z SDE (Systemem Dozoru Elektronicznego), wprowadzona zostaje również możliwość orzekania kary mieszanej, tj. krótkoterminowej kary pozbawienia wolności połączonej następnie z karą ograniczenia wolności. Większą skuteczność kary grzywny zagwarantuje obowiązkowe wpisanie zalegającego dłużnika do rejestru dłużników i Biur Informacji Gospodarczej (większa dolegliwość kary, motywacja do spłaty grzywny, szybkie zatarcie skazania i wykreślenie z Krajowego Rejestru Karnego
Szczegóły proponowanych rozwiązań:

I Odwrócenie obecnej struktury kary na rzecz kar wolnościowych (wyeliminowanie nadużyć związanych z karą pozbawienia wolności w zawieszeniu):

1. Wprowadzona zostaje dyrektywa określająca pierwszeństwo kar wolnościowych wobec kary pozbawienia wolności, w tym również wobec kary w zawieszeniu. Dotyczy to jednak przestępstw zagrożonych karą do 5 lat pozbawienia wolności, tj. np. kradzieży. Kara pozbawienia wolności będzie mogła zostać orzeczona dopiero wtedy, gdy żadne inne kary lub środki nie mogą spełnić celów kary.

2. Znacznie poszerzona została możliwość orzekania kar alternatywnych w stosunku do kary pozbawienia wolności. Kara ograniczenia wolności lub grzywny może zostać orzeczona wobec sprawców przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności do lat 8, a więc np. oszustwa.

3. Wprowadzenie możliwości orzeczenia kar sankcji wiązanej (kary pozbawienia i ograniczenia wolności). Powyższe dwie zasady oznaczają, że wobec sprawców czynów zagrożonych karą pozbawienia wolności do lat 12 nie mogą być zastosowane kary wolnościowe. Jednakże w sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności sąd może orzec, niezależnie od ustawowego zagrożenia przewidzianego w ustawie za dany czyn, karę pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 3 miesięcy, jeżeli jednocześnie orzeka karę ograniczenia wolności do lat 2. W pierwszej kolejności wykonuje się wówczas karę pozbawienia wolności chyba, że ustawa stanowi inaczej.

4. Ograniczenie możliwości orzekania kary pozbawienia wolności w zawieszeniu jest możliwe jedynie wobec kary w wymiarze nieprzekraczającym roku, (dotychczas 2 lata) i tylko jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był już skazany na karę pozbawienia wolności. W praktyce oznacza to, że szereg przestępstw zagrożonych karą od 2 lat, np. rozbój, nie będzie, co do zasady, objętych dobrodziejstwem warunkowego zawieszenia, ale wobec takich sprawców zastosowana może zostać krótkoterminowa kara pozbawienia wolności połączona z karą ograniczenia wolności.

5. Zwiększenie elastyczności kary ograniczenia wolności. Kara ograniczenia wolności będzie obejmować nowe formy w tym: - obowiązek wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne; - obowiązek pozostawania w miejscu stałego pobytu lub w innym wyznaczonym miejscu, z zastosowaniem systemu dozoru elektronicznego; - obowiązki takie jak, o których mowa w art. 72 par. 1 pkt 4-5, 6a-7a kk, tj. np. przygotowanie do zawodu, powstrzymanie się od nadużywania alkoholu, czy zakaz zbliżania się; - potrąceniu od 10 proc. do 25 proc. wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd.

6. Zwiększenie skuteczności kary grzywny. Orzekanie kary grzywny nie będzie zależne od sytuacji materialnej skazanego. Obecnie, często stwierdzenie braku środków materialnych uniemożliwiające orzeczenie grzywny wynika jedynie z deklaracji skazanego dokonanej na początku postępowania przygotowawczego. Deklaracje te nie są najczęściej weryfikowane przez sąd lub prokuratora. Zwiększeniu skuteczności egzekucji tej kary ma służyć obowiązkowe wpisanie zalegającego dłużnika do rejestru dłużników i Biur Informacji Gospodarczej. Spowoduje to z jednej strony zwiększenie dolegliwości kary, a tym samym zwiększenie motywacji do spłaty grzywny. Z drugiej zaś zwiększy to pewność obrotu prawnego.

Cały artykuł...

http://prawo.rp.pl/artykul/1072945-Zmiana-filozofii-karania-po-nowelizacji-KK.html